پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

يكي از روش هاي فهم قرآن تدبر در آيات آن است. خداوند در چهار آيه نيز از همگان خواسته است كه در آيات الهي تدبر نمايند. پيامبر اكرم (ص) و امامان معصوم (ع) نيز همواره مردم را به تدبّر در قرآن تشويق و تلاوت همراه تدبّر را توصيه مينمايند. تدبّر در اصطلاح به معناي فهم روشمند ظواهر قرآن براي كشف معاني و درك ابعاد هدايتي آن است. تدبّر صحيح مبتني بر اصول، مباني و مؤلفههايي است كه با رعايت آنها تدبّر در قرآن روشمند و داراي اثربخشي ميشود. پژوهش پيشرو، به روش توصيفي ـ تحليلي و با استفاده از ابزار كتابخانهاي به بررسي مباني، مؤلفهها و آثار تدبّر در قرآن پرداخته است. از مهمترين مباني تدبّر عبارتند از: اعتقاد به الهي و وحياني بودن قرآن، اعتقاد به قابل فهم بودن قرآن، اعتقاد به حجيّت ظواهر قرآن، اعتقاد به توقيفي بودن قرآن و اعتقاد به تحريف ناپذيري قرآن. همچنين مؤلفههاي مهم براي تدبّر در قرآن شامل انس با قرآن، حجّيت استقلال قرآن، انسجام فهم قرآن، توجّه به جهت هدايتي، نگرش مجموعي به آيات و عرفي بودن زبان قرآن است. با رعايت مباني و مؤلفهها، نتايج و اثراتي برآن بار ميشود كه شامل درك وحياني بودن كلام خدا، درك عدم اختلاف در قرآن، معرفت به حقيقت دين، رسيدن به آرامش و شفاي قلب، متذكّر شدن انسان، رهايي يافتن از فتنهها و گمراهي ها، خشوع قلبي يافتن، و همچنين عامل ازدياد ايمان، عامل نجات جوامع تدبّر و بياثر شدن شبهات است. واژگان كليدي: تدبر در قرآن، تفسير قرآن، تناسب آيات، مباني تدبر، مؤلفه هاي تدبر، آثار تدبر