دبیر شورای عالی حوزه‌های علمیه کشور بابیان اینکه موقعیت امروز جامعه شیعه یک موقعیت ممتاز است، اظهار کرد: نکته دوم این است که جامعه شیعه هیچ‌گاه به‌اندازه امروز از قدرت و امکانات برخوردار نبوده است.
نایب‌رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم عنوان کرد: شیعه در عرصه جهانی تا امروز به این میزان از اقتدار لازم برخوردار نبوده، خصوصاً بعد از برپایی نظام جمهوری اسلامی ایران دوچندان شده است.
وی اذعان داشت: شیعه هیچ‌گاه به‌اندازه امروز مسئولیت‌پذیر نبوده است، یعنی مسئولیت سترگ جهانی امروزه بردوش شیعه است، با توجه به مسئولیت سترگ و امکانات و اقتدار روحانیت و حوزه‌های علمیه که پرچم‌دار هستند، باید بدانیم امروز دارای چه رسالتی هستیم.
آیت‌الله حسینی بوشهری خاطرنشان کرد: طلاب جوان خواهر و برادر باید چه کنند که به این مسئولیت خطیر عمل کنند؛ پنج مسئولیت متوجه ما حوزویان است که اولین آن، رسالت «فهم عمیق و همه‌جانبه از دین» است.
دبیر شورای عالی حوزه‌های علمیه کشور، اولین گام برای طلبه را نگاه عمیق به دین و دین‌شناسی دانست، گفت: قبل از اینکه طلبه عمل کند، باید دین را بشناسد، لذا زانو زدن در محضر اساتید و آموختن، از وظایف اصلی طلاب است، چراکه امروز زمان بی‌تفاوتی و از دست دادن فرصت‌ها نیست.
نایب‌رئیس جامعه مدرسین حوزه بابیان اینکه امروز اگر این فرصت در اختیار را چند برابر کرده و به تحقیق و علم پرداخته شود، شایسته است، تأکید کرد: رسالت دوم حوزویان «کار مطالعاتی عمیق بعد از آموزش» است. امروز عرصه‌های مختلف پژوهشی و تحقیق به روی حوزویان بازشده است؛ امروز درهای دانشگاه‌ها و مراکز علمی به روی ما باز است و در عرصه بین‌الملل از ما سخن ناب و نو می‌طلبند.
وی با اشاره به اینکه «رسیدن به کمال اخلاقی و مطلوب» رسالت سوم است، یادآور شد: چهارمین رسالت «داشتن بینش سیاسی مناسب با فضای جامعه» است؛ طلبه امروز باید بداند کجا و در چه فضایی از جهان زندگی می‌کند و چه مسئولیتی دارد؛ طلبه‌ای که بینش لازم را نداشته باشد و خود را منزوی از جامعه فرض کند، هیچ‌گاه نمی‌تواند مسئولیت سترگ جهانی را درک کند.
آیت‌الله حسینی بوشهری در تبیین پنج رسالت حوزویان در عصر کنونی، گفت: پنجمین رسالت حوزویان بحث «تبلیغ» است؛ ارائه و منتشر ساختن آنچه آموخته و تحقیق و پژوهش کرده، رسالت مهم حوزویان است.
عضو هیئت‌رئیسه مجلس خبرگان رهبری با تأکید بر اینکه برای انجام رسالت‌های حوزویان، باید انگیزه‌ها را بالا ببریم و هر برنامه جاذبه‌داری برای طلاب طراحی و ارائه دهیم، اظهار کرد: اساتید باید توجه داشته باشند که طلاب باید درد و دل و پرسش علمی خود را با آنان مطرح کنند؛ طلبه‌ای که با اساتید خود رشد کند و بااخلاق آن استاد مأنوس شود، پیشرفت می‌کند.
وی بیان کرد: اساتید سعی کنند با فشرده کردن مطالب ارائه‌شده درسی، باعث عدم اجازه پرسش طلاب از استاد نشوند، لذا در روزهای آغازین درس، برای طلاب هدف‌گذاری داشته باشیم؛ یکی از مشکلات طلاب این است که هدف آینده‌شان مشخص نیست.
آیت‌الله حسینی بوشهری ادامه داد: طلاب باید بدانند بزرگانی با این کتاب‌ها به مدارج عالی رسیده‌اند؛ رسائل و مکاسب ما درگذشته معنا داشته و باید معنا و هدف امروز چنین کتاب‌هایی برای طلاب جوان ترسیم شود.
وی، گام بعدی را کشف استعدادها در حوزه‌های علمیه عنوان کرد و گفت: پس‌ازاین که استعداد کشف شد، هدف‌گذاری انجام گرفت، انگیزه هم ایجاد شد، راه و مسیر را برای طلبه مشخص کنیم.
دبیر شورای عالی حوزه‌های علمیه کشور تصریح کرد: گاهی اشتباه ما این است که برای همه طلاب هدف اجتهاد را ترسیم کرده‌ایم، لذا ما باید متناسب با نیازهایی که در جامعه داریم هدف ترسیم کنیم، تربیت محققین و متخلقین به اخلاق و مؤلفین حوزوی از دیگر اهداف ما باید باشد.
نایب‌رئیس جامعه مدرسین حوزه بابیان اینکه اسلام عزیز روی مسئله علم تأکید کرده و در مسائل دنیایی امر به قناعت کرده است، ولی در امر علم توصیه اسلام چیز دیگری است، ابراز کرد: امیرالمؤمنین (ع) می‌فرماید اگرچند چیز در جامعه نبود همه جزء پاکان و خوبان بودند، نخست اینکه افراد در آنچه می‌دانند، قناعت می‌کنند، دوم افراد حریص دنیا، سوم افراد ریاکار در عمل، چهارم کسانی که دچار خودشیفتگی هستند و پنجمین عامل هم افرادی که در ارائه علم خود به دیگران بخل می‌ورزند.
آیت‌الله حسینی بوشهری با تأکید بر اینکه علم و علم‌اندوزی زمان و مکان نداد، خاطرنشان کرد: علامه امینی، علامه طباطبایی، علامه حلی، علامه مجلسی و ... همگی الگوهای مجسم شیعه برای طلاب در امر تحقیق و پژوهش علمی هستند.
دبیر شورای عالی حوزه‌های علمیه کشور تصریح کرد: پژوهش نباید مهمان ناخوانده ساعات آموزش در حوزه علمیه باشد؛ متأسفانه آموزش‌های ما در حوزه پژوهش محور نیست، بحمدالله حوزه علمیه اصفهان توانسته این مشکل را در بدنه خود رفع کند و با قرار دادن یک فرد به‌عنوان مسئول آموزش و پژوهش، آموزش را با پژوهش پیوند مناسبی داده است.
آیت‌الله حسینی بوشهری افزود: آسیب‌هایی که ما در امر پژوهش داریم چند مورد است، نخست اینکه آموزش‌های ما یک مسیری می‌رود و پژوهش‌های مسیر دیگری را طی می‌کند، عدم آگاهی از روش صحیح تحقیق از دیگر آسیب‌هاست و مهارت‌های حوزوی در این زمینه باید تقویت شود.
وی، نیازسنجی و ملاک قرار دادن این نیازها در امر تحقیق را از ضروریات دانست و گفت: ما امروز نیاز به تولید علم‌داریم نه تکرار مکررات؛ نوگرایی در طلاب کم دیده می‌شود، برخی خیال می‌کنند از هر نویی باید گریخت.
دبیر شورای عالی حوزه‌های علمیه کشور با تأکید بر ضرورت شناسایی ظرفیت‌ها، نیروها و استعدادها و بسترسازی لازم پژوهشی، گفت: تقویت فرهنگ پژوهش در حوزه‌های علمیه، برنامه‌ریزی دقیق در عرصه پژوهش، برگزاری کارگاه‌های پژوهشی، حمایت بایسته و شایسته از محققین و پژوهش‌ها، هماهنگی بین آموزش و پژوهش در برنامه‌های کوتاه‌مدت و میان‌مدت ازجمله راهکارهای توسعه فرهنگ پژوهش در حوزه است.
