پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

کرسی آزاداندیشی نقش رشد یا کاهش جمعیت در اقتصاد خانواده در مدرسه علمیه ایمانیه تاکستان برگزار شد. که خلاصه آن به شرح ذیل است:     

چکیده نظرات استاد ارائه کننده بحث :

مساله افزایش جمعیت امروزه به عنوان یکی از مسائل مهم کشور مورد بررسی و ارزیابی بسیاری از صاحبنظران قرار گرفته است. لیکن در رابطه با نقش رشد یا کاهش جمعیت در اقتصاد خانواده دو دیدگاه کلی وجود دارد : عده ای معتقدند که اگر تعداد فرزندان و افراد خانواده افزایش یابد به تبع آن اقتصاد خانواده بهبود می یابد و در مقابل عده دیگری بر این عقیده اند که هر چه افزایش جمعیت در خانواده و تعداد فرزندان بیشتر شود وضعیت اقتصاد خانواده  به مراتب بدتر شده و معتقدند که فرزند کمتر مساوی است با زندگی بهتر. می دانیم که اسلام انسان را به فرزندآوری و افزایش موالید توصیه می کند  و می فرماید رزق و روزی فرزندان را خداوند تامین خواهد کرد. در حالی که اگر فرزندآوری و افزایش جمعیت برای خانواده زیان آور بود ، قطعا همچین توصیه ای نمی شد. از آن گذشته با افزایش فرزندان در خانواده، نیروی انسانی که امروزه یکی از مهمترین فاکتورهای اقتصادی است، تامین می شود و از سوی دیگر برخلاف تصور رایج، در علم پزشکی(طب سنتی) ثابت شده است که فرزندآوری موجب حفظ سلامت جسمی و روحی زنان شده و به تبع آن وضعیت اقتصاد خانواده را نیز تحت تاثیر قرار می دهد. و همچنین در سطح کلان، افزایش موالید موجب رونق اقتصادی جامعه می شود و نفع رونق اقتصادی جامعه به خانواده ها هم خواهد رسید.

چکیده نظرات استاد منتقد :

افزایش جمعیت بر اقتصاد خانواده تاثیر منفی می گذارد چرا که با افزایش تعداد فرزندان در خانواده، مساله تامین هزینه های زندگی او از جمله هزینه خوراک، پوشاک، هزینه های درمانی و آموزشی و... به خانواده تحمیل خواهد شد و به دلیل مشکلات فراوان اقتصادی خانواده ها، اگر فرد جدیدی به خانواده اضافه گردد ، این مشکلات مضاعف می گردد. و آنچه بدیهی است، این است که خانواده ها با مشکلات اقتصادی مواجه هستند و در این شرایط ، ترجیح می دهند که به جای افزایش تعداد فرزندان خانواده، درآمد خانواده را بین تعداد فرزندان کم، مدیریت نموده و به جای اینکه کمیت خانواده را افزایش دهند، سعی در بهبود وضعیت کیفی خانواده (از بعد اقتصادی) می نمایند.

ضمن اینکه برخی از خانواده ها علی رغم میل باطنی، به دلیل هزینه های بالای زمان بارداری و زایمان و... توانایی فرزند آوری را به لحاظ اقتصادی ندارند.

نتایج دیدگاه موافق:

1-تاکید اسلام بر مساله فرزندآوری و افزایش موالید

2-تامین نیروی انسانی در خانواده به عنوان یکی از مهمترین فاکتورهای اقتصادی است.

3-فرزندآوری موجب حفظ سلامت روحی و جسمی زنان شده و به تبع آن وضعیت اقتصادی خانواده نیز بهبود می یابد.

4-افزایش موالید موجب بهبود وضعیت اقتصادی جامعه شده و به تبع آن وضعیت اقتصادی خانواده ها نیز بهبود می یابد.

5-رزق و روزی فرزندان با خداست و نباید  ترس از فقر ما را از فرزندآوری باز دارد.

نتایج دیدگاه مخالف :

1-افزایش جمعیت موجب تحمیل هزینه های بیشتر به خانواده می گردد.

2-خانواده ها مشکلات اقتصادی فراوان دارند و در این شرایط فرزندآوری، وضعیت را بدتر خواهد نمود.

3-توجه به وضعیت کیفی خانواده(از بعد اقتصادی) نسبت به کمیت خانواده اولویت دارد.

4-مدیریت درآمد خانواده بین فرزندان کمتر بر افزایش تعداد فرزندان ترجیح دارد.

5- هزینه های بالای فرزندآوری مثل هزینه های زمان بارداری و زایمان و...  به اقتصاد خانواده آسیب خواهد زد.