به گزارش معاون پژوهش مدرسه علمیه کوثر قزوین کرسی آزاد اندیشی با موضوع «رابطه دین و شادی» در این مدرسه برگزار شد که خلاصه نظرات اساتید به شرح ذیل می آید:
چکیده نظرات استاد ارائه کننده بحث : شادی و نشاط یکی از نیازهای روحی و فطری انسان است که در بسیاری از جنبههای حیاتی انسان نقش مؤثری ایفا میکند. دین اسلام به تمام نیازهای روحی و جسمی انسان توجه داشته و این موضوع را مورد توجه قرار داده است. آیین اسلامی که دین کامل و جامع است با توجه به نیازهای انسان نگاهی همه سویه به آن کرده است از این رو رهبانیت یا دوری از لذتهای زندگی و شادیهای شایسته فردی و اجتماعی را ممنوع ساخته است. راز شاد زیستن: 1- نوع نگاه و نگرش به خویشتن؛ جهان بازتابی از خود ماست وقتی خود را دوست داریم همه را دوست داریم و آنگاه که بیزاریم به هیچکس عشق نمیورزیم. 2- توجه به زمان حال؛ 3- تصمیم به شاد زیستن و نشاط داشتن؛ شاد زیستن یک تصمیم است؛ تصمیم خردمندانهای که در آن تمام مصائب و سختیها به منزله تجربههای ارزشمند تلقی میشوند. 4- اصلاح اندیشههای خویش؛ 5-از دست ندادن اهداف و آرمانها در زندگی.
چکیده نظرات استاد منتقد:
اسلام در مورد شادی و نشاط چه تدابیری اندیشیده است؟شخص دیندار، عزادار و گریان است. در جامعه گوشهگیر است. در تقویم 92 روز مناسبت سوگواری و 25 روز مناسبت شادی وجود دارد. یعنی نسبت غم به شادی بیشتر است.
شادی در دین اسلام چگونه تعریف میشود؟ در جامعه دینی خودمان آنچه به عنوان شادی به کار میرود همواره با گناه است؟ چرا باید از عوامل و آثار شادی و سرور جلوگیری کرد؟ چرا گروه مسلمانان مصداقی برای شاد زیستن و خالی کردن هیجانات ارائه نمیدهند؟
از جمله نشانههای چشمگیر الهی در جهان هستی رنگ است. تمام رنگها وجودشان برای ادامۀ حیات لازم و ضروری است در صورتی که مسلمانان از هر رنگی استفاده نمیکنند.
نتایج دیدگاه موافق:
شادی حالت مثبتی است که در انسان به وجود میآید و در مقابل غم و اندوه قرار دارد و معمولا منجر به رفتاری میشود که بر آن حالت شادیکردن گفته میشود.
اسلام دین شادی و حلاوت و نشاط است، اما شادی آمیخته با فساد را تجویز نمیکند و برای مسلمانان سبکسری و هرزگی را به بهانه شادی روا نمیدارد.
دو دسته شادی وجود دارد؛ شادیهای پایدار و شادیهای زودگذر. از نشانههای شادی میتوان چهره گشاده، لبخند بر لب، لباس آراسته و کسب موفقیت را نام برد.
نتایج دیدگاه مخالف:
مذهب مانع از شادی، رقص، موسیقی و . . . است و هرگونه خوشی و لذت دنیوی را حرام میداند و ارمغان آورندۀ گریه و زاری و عزاداری است در صورتی که در قرآن همین خوشیها را به عنوان نعمات بهشتی وعده داده است. رنگها تأثیرات زیادی بر روح و جان انسانها میگذارد و در طب نیز این مسئله اثبات شده است ولی در بین مسلمانان بر استفاده از رنگهای تیره تأکید میشود. تفریحات مختلط در جمع فامیلی مثل جمعهای سیزده بدر، شب چله و ... برای زنان دیندار اشکال دارد در صورتی که همین تفریحات میتواند سبب شادیهای چند روزه در خانواده باشد.
جمع بندی داور: از آن جهت که موسیقی و غنا انسان را به فساد و فحشاء سوق میدهد، او را از یاد خدا غافل میکند، بر اعصاب و روان تأثیر مستقیم دارد و باعث تخدیر اعصاب و سست شدن و بیحس شدن بدن میشود، از سوی شارع مقدس حرام اعلام شده است. ایام عزاداری که در تقویم هست الزامی به دائم العزا بودن ندارد. شما در همه مراسمی که برای امام حسین علیه السلام برگزار میشود دیدید که به دلیل صله ارحام و اطعام بعد از مراسم نشاط خاصی بر شرکت کنندگان در مراسم حاکم میشود که این بازخورد یاد خدا و ذکر مصیبت برای ائمه اطهار علیهم السلام است. برای دستیابی به نشاط در دین روشهایی وجود دارد از جمله: اختصاص قسمتی از روز به تفریحات سالم، مزاح و لطیفهگویی حلال، تماشای مناظر زیبا.