پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

از ديدگاه قرآن كريم، انسان برترين آفريدة الهي است و به همين دليل، دربارة او فراوان در اين كتاب سخن گفته شده است و قضاوت‌هايي دربارة او و كارهايش صورت گرفته است. با توجّه به اهميّت انسان‌شناسي ارزشي و تأثير آن در رفتار آدمي، در اين پايان نامه با استفاده از تفاسير قضاوت‌هاي قرآن دربارة علل نكوهش زنان و مردان مذمت شده در قرآن را جمع‌آوري و مورد مقايسه و تحليل قرار گرفته است. پرسش اساسي در اين مسئله آن است كه علل نكوهش زنان و مردان مذمت شده در قرآن چيست؟ اين تحقيق به شيوة كتابخانه‌اي و با روش توصيفي تحليلي در صدد دريافت ديدگاه قرآن نسبت به پرسش‌هاي تحقيق است. اگر بعضي از ويژگي‌هاي انسان در آياتي از قرآن مورد نكوهش قرار گرفته، ناظر به آن جهتي است كه انسان آن را در مسير غيرصحيح و خارج از حدّ اعتدال به كار مي‌گيرد و يا نكوهش نسبي است. خداوند در آيات پاياني سوره تحريم دو زن را براي كافران مثال مي زند. همسر نوح و لوط (عليهم السلام) . آن دسته از نكوهش‌هاي قرآني كه ناظر به جنبه‌هاي تكويني، خلقتي و ذاتي انسان است، به دليل مقايسة انسان با ساير موجودات و يا عظمت خداوند است. بنابراين، با آيات مدح انسان تعارضي ندارد و درصدد بيان يك واقعيّت خارجي مي‌باشد و با آيات ستايش‌آميز تكويني تعارض ندارد. امّا ستايش و نكوهش‌هاي قرآني كه ناظر به صفاتي است كه انسان با حُسْن اختيار و يا سوءِ اختيار خود آنها را كسب مي‌كند، اين صفات نيز به دليل اختياري بودن آنها، تعارضي در بين آيات در باب آنها نيست.