پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

موضوع حاضر در رابطه با ربا و مشروعيت راه هاي فرار از ربا است.ربا از مسائلي است كه در علوم ديني و فقهي بسيار مورد تاكيد قرار گرفته است؛ و اين موضوع در مذهب فقهاي اماميه و فقهاي اهل سنت نيز بسيار نهي شده است.اصل حرام بودن ربا در ميان مكاتب مختلف فقهي مسلم است و تفاوتي در آن نيست زيرا در قرآن كريم حكم مذكور به صراحت بيان شده است.و روايات طرفين در حد امكان بر آن دلالت دارد .براي رهايي از حكم حرمت روش هايي وجود دارد كه به حيله ها و رهايي فرار از ربا معروف است .و در مشروعيت اين روش ها در ميان فقها اختلاف نظر وجود دارد .معروف ترين راه فرار از رباي معاملي اين است كه كالايي از جنس ديگر به طرف كمتر يا هر دو طرف ضميمه شود،تا بدين وسيله از عنوان« بيع دو جنس متماثل همراه با زيادي»خرج گردد.فقها براي فرار از ربا راه هايي ذكر كردند كه برخي از آن ها عبارتند از :فروختن كالا به طرف مقابل در برابر كالايي از جنس ديگر ،سپس خريدن كالاي طرف مقابل به بهاي دريافتي در معامله نخست.دو جنس را بدون زيادي با هم معامله مي كنند ؛ليكن طرف مقابل،مقدار زيادي را به طرف ديگر مي بخشد،بدون آنكه بخشيدن شرط شده باشد.از يافته هاي تحقيق حاضر مي توان گفت كه ربا آثار و زيان هاي بسياري دارد من جمله مفسده اجتماعي و اقتصادي،ركود اجتماعي و اقتصادي ،عدم همكاري و نيكوكاري مردم به همديگر و .... مي باشد كه اين دلايل جزيي از علت تحريم ربا در دين بزرگ اسلام بوده است.