پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

چكيده: قرآن كريم به عنوان كلام وحي و متني جامع از جمله متوني است كه ساير متون به گونههاي مختلف با آن پيوند برقرار كرده و سرچشمه اقتباس براي متون ديني بوده است. از بين متون ديني ارتباط نهجالبلاغه با قرآن، به ويژه با توجه به اين كه امام علي )عليهالسلام( به عنوان قرآن ناطق شناخته شدهاند و بر معيت ايشان با قرآن تأكيد شده است؛ همواره مورد توجه محققان و شارحان نهجالبلاغه بوده است. استفاده از روش بينامتنيت در تحليل اين ارتباط نه تنها به اثبات بهتر و دقيقتر اين رابطه، بلكه به تعميق فهم آدمي از قرآن و نهجالبلاغه كمك ميكند. در اين نوشتار به روش توصيفي تحليلي و با استفاده از خطبهي متقين حضرت علي )عليهالسلام( در نهجالبلاغه به بررسي رابطهي بينامتني آيات قرآن كريم با اين خطبه پرداخته شده تا ميزان تأثير پذيري آن از كلام وحي مشخص گردد. بر اساس اين مبنا، كاركرد آيات قرآن كريم به عنوان متن غايب در خطبهي متقين به عنوان متن حاضر واكاوي شده تا گونههاي روابط بينامتني بين اين دو متن تبيين گردد. در اين نوشتار انواع روابط بينامتني اعم از بينامتني ساختاري )كامل متني و كامل تعديلي(، واژگاني )وامگيري و برآيند سازي( و مضموني بررسي شده است. نتايج تحقيق حاكي از آن است كه نفي متوازي و كلي بيشترين نوع ارتباط بينامتني را بين نهجالبلاغه و قرآن دارد.