پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

چكيده خودشناسي در فرهنگ قرآن پايه و اساس سعادت شمرده شده است و غفلت از هويت انساني سرمنشأ هلاكت است. در فرهنگ قرآني نگاه به انسان فارغ از نژاد و زبان و جنس و... بوده و به نوعي جايگاه او در نظام هستي را نشان مي دهد. هر چند برنامه هاي دين براي رسيدن به كمال انساني و ايفاي نقش هاي اجتماعي در اين مسير داراي دسته بندي جنسيتي در دو صنف زن و مرد به صورت متمايز مي باشد . شناخت هويت زن براي شناخت بهتر ابعاد وجودي او از يك سو و احكام و تكاليف او از سوي ديگر لازم است و بي هويتي از عوارض عدم شناخت كافي نسبت به اين امر پديد مي آيد. براي شناخت هويت زن بهترين روش معرفتي روش قرآني است . كرامت انساني مطرح شده در قرآن در ابعاد دروني وجود زن در دو بعد بينشي و گرايشي او به عرصه ظهور مي رسد . از آن جايي كه آيات قرآن آفرينش زن را ممزوجي از حيثيت طبيعي و فطري او مي داند ، بررسي ابعاد هويتي او در قالب چهار امر بينشي – گرايشي – فطري – طبيعي ، به صورت تداخلي و متقابل انجام مي گيرد . شناخت هر منطقه و عوامل و آثار و مراتب اين چهار امر در آثار علامه جوادي آملي كه روح تفسيري قرآن كريم در همه آنها ساري و جاري است، هويت زن را بر مبناي انسان شناسي قرآني تبيين مي نمايد. بر اساس يافته هاي تحقيق دو بعد دروني را مي توان براي هويت زن برشمرد. ساحت بينشي او هم از لحاظ عناصر و هم از لحاظ نوع عمليات ادراكي ذومراتب است. معرفت هاي حسي و رياضي در مرتبه طبيعت و معارف فلسفي، عرفاني، شهودي و وحياني در مرتبه فطري اين بعد جاي دارند. هويت زن نيز بسته به فعليت هر مرتبه در آن مرتبه تثبيت مي گردد. ساحت گرايش ها نيز داراي مراتب گرايش هاي طبيعي و فطري است و فعليت يافتن هر مرتبه از گرايش ها هويتي متناسب با آن مرتبه را رقم مي زند. كليد واژه ها ابعاددروني . هويت . علامه جوادي آملي