پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

چكيده در طول تاريخ، همواره به دلايل مختلفي بين گروه‌هاي مختلف، جنگ شكل گرفته و اقوام و ملت‌ها براي دفاع از خود در برابر هجوم بيگانگان، قشون و نيروهايي تحت عناوين مختلف اعم از سپاه، قشون، لشكريان، ارتش و ... آماده مي‌كرده‌اند كه امت اسلام نيز از اين قاعده مستثني نيست. اما نگاه اسلام به نيروهاي مسلح يا همان قواي نظامي، نگاه خاصي است و آن اينكه اين نيروها علاوه بر دفاع از كيان فيزيكي مسلمين، ارزش‌هاي اعتقادي را حفظ كنند و خود مبلّغ دين و اخلاق باشند. در اين تحقيق كه به روش تحليلي توصيفي نوشته شده و از منابع كتابخانه‌ا‌‌ي استفاده نموده است، به اخلاق نظامي در مواجهه با دشمن از نگاه قرآن و نهج البلاغه پرداخته و بايسته‌هاي اخلاقي را در ميادين نبرد مورد مطالعه قرار داده و به اين نتيجه رسيده است كه قرآن كريم و نهج البلاغه در توصيه‌هاي متعددي، براي نظاميان در بخش‌هاي مختلف قبل، حين و بعد از جنگ، ملزومات اخلاقي در نظر گرفته‌اند كه قواي مسلح ملزم به رعايت آنها هستند. از جمله اخلاق نظاميان قبل از مواجهه با دشمنان شامل: عدم شروع به جنگ، پرهيز از ترور، تحريم سلاح‌هاي كشتار جمعي، اصل آمادگي و ... ؛ حين مواجهه با دشمنان شامل: پرهيز از دشنام دشمن، عدم تعرض به غيرنظاميان، تبعيت از فرماندهي و ...؛ بعد از اتمام جنگ هم شامل: تلاش در بازگشت به صلح، رعايت حقوق اسيران، حفظ ارزش‌هاي اسلامي نزد دشمنان و...است. اهميت و ضرورت اين تحقيق اين است كه قواي نظامي مي‌تواند در جنگ‌ها با اخلاق خود باعث گسترش و تبليغ دين اسلام در ميان ملت‌هاي مختلف شود. واژگان كليدي: اخلاق، نظامي، اخلاق نظامي، دشمنان، مواجهه.