پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

چكيده از موضوعات مهم قرآن كريم، خبرهاي غيبي و به طور خاص پيش گوييهاي آن است. اشتمال قرآن بر اين گونه اخبار غيبي و پيشگويي ها از جمله وجوه اعجاز اين كتاب آسماني تلقي شده است. آيه 54 سوره مباركه مائده از جمله آياتي است كه داراي چنين پيشگويي است. خداوند متعال در اين آيه شريفه وعده داده كه اگر گروهي از مسلمانان مرتد شوند بجاي آنها گروه ديگري جايگزين مي كند كه؛ آنها را دوست دارد و آنان (نيز) او را دوست دارند، نسبت به مؤمنين نرم و متواضع و نسبت به كفار سرسخت و عزيزند و در راه خدا مجاهدت مي كنند و از سرزنش هيچ سرزنش كننده اي هراس ندارند. واقفيم كه براي رسيدن به حقيقت اسلام و دستورات حيات بخش آن كه متضمن سعادت دنيا و عقبي است، شناخت امام و رهبر از اساسي ترين شناخت هاست كه تأثير مستقيم در صلاح و فساد جامعه و امت اسلامي دارد. بر اين اساس، برخي علما و مفسرين اين آيه را دستاويزي براي اثبات مسأله خلافت و امامت يا حقانيت شخص يا اشخاص خاصي دانسته اند، مفسرين اهل سنت؛ ابوبكر، ابوموسي اشعري و انصار را مصداق آيه معرفي و مفسرين شيعه، امام علي (عليه السلام)، سلمان فارسي و يارانش و حضرت مهدي (عج) و پيروانش را مصداق آيه شريفه دانسته اند. اينكه گروه جديد جايگزين مرتدان چه كساني هستند؟ و مرتدان كيايند؟ و فضل خداوند كه در آيه به آن اشاره شده چه چيزي است؟ مسائل اختلافي ميان مفسران فريقين از گذشته تا به امروز است، پژوهش حاضر از طريق باز خواني آراي مفسرين ادبي، كلامي و روائي در تفسير اين آيه شريفه و نقد و بررسي آنها مي كوشد كه پاسخ مناسبي را به اين پرسشها ارائه دهد و دلايل هر يك از مفسران را با گرد آوري اطلاعات به روش كتابخانه‌اي و با روش توصيفي ـ تحليلي بررسي نمايد. از يافته هاي تحقيق، تعيين حضرت مهدي (عليه السلام) و يارانش به عنوان مصداق أتمّ و أكمل قوم مد نظر آيه است.