پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

چكيده خرافات و خرافه گرايي پديده اي است كه اگر با آن مقابله نشود پيامد هاي زيانباري را به دنبال خواهد داشت. چنانچه امروزه نيازمند شناسايي خرافات، انواع آن، زمينه‌ها و پيامدهاي آن هستيم تا بتوان جامعه و افراد آن را به سمت جامعه ديني رشد دهيم. پژوهش حاضر خرافه گرايي و زمينه ها و پيامد هاي آن را از منظر آيات و روايات مورد بررسي قرارداده است . خرافات باورهاي باطلي هستند كه هيچ گونه مبناي عقلي و شرعي ندارد. و از آنجا كه انسان با افكار وعقايد خويش زندگي مي‌كند وبااين باورها است كه سعادت و شقاوت خود را رقم مي‌زند. و در صورت منحرف شدن از اعتقادات صحيح است كه به ورطه هلاكت مي‌افتد. همواره يكي از دغدغه‌هاي انبياء و ائمه معصومين (عليها السلام ) انديشمندان و علماء جامعه ،باورهاي باطل ، خرافات، خرافه گرايي، و مبارزه با آنها بوده است. در اين مقاله پس از تعريف خرافات، به خرافه در فرهنگ قرآني و بررسي كلمه اساطير و ديدگاه قرآن در مورد پيروي از خرافه و تاريخچه آن به ويژه در دوران جاهليت اشاره شده است. سپس زمينه‌هاي خرافه گرايي در دو محور ماورايي و عادي مطرح گرديده است. منظور از زمينه ماورايي ، نقش مستقيم شيطان با ابزارهايي است كه باعث بوجود آمدن خرافه و خرافه گرايي مي‌شود مانند: وسوسه، تزيين ، سحر مورد بررسي قرار گرفته است. در ادامه به زمينه‌هاي عادي، نقش بينشي مانند اسطوره سازي ، انگيزشي مانند شهرت طلبي و رفتاري انسان مانند عادت پذيري، در ايجاد خرافه و خرافه گرايي بررسي شده است. در اين تحقيق، جمع آوري مطالب از منابع روايي و تفسيري تاريخي، با استفاده از فيش برداري و به روش كتابخانه اي بوده و در پردازش آن ها نيز از روش توصيفي –تحليلي استفاده شده است.