پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

چكيده يكي از آيات مهم اعتقادي كه تفاوت‌هاي اساسي در تفسير آن وجود دارد، آيه 88 سوره مباركه قصص مي‌باشد. در اين آيه خداوند همه چيز را فاني و تنها وجه الله را باقي معرفي مي‌كند. هدف، بيان تفسير شيعه و سني در اين زمينه است و بيان وجوه تشابه و تمايز در تفسير اين آيه كه به ما كمك مي‌كند تا بهتر اين آيه را شناخته و مراد خداوند از وجه الله را بشناسيم و با تفسير‌هاي ناروا آشنا شويم. وجوه تشابه عبارت است از، تفسير به ذات كردن و دين خدا و وجوه تمايز در تفسير اين آيه، تفسير به جسمي بودن وجه الله و تفسير به ائمه مي‌باشد.عده‌اي قائلند كه مراد از وجه هر چيزي است كه به نوعي منسوب به خداوند است از اسماء و صفات خدا گرفته تا اديان و اعمال انبياء، ملائكه، شهداء و مؤمنين مشمول مغفرت . بعضي ديگر وجه را به معناي دين گرفته‌اند و گفته‌اند كه همه آيين‌ها فاني و باطل است ، جز آيين خداوند. تفسير به جسماني بودن وجه الله تفسير غلط و نابجايي است كه اكثر مفسرين آن را نپذيرفته اند. تفسير به ذات، بهترين تفسير مي‌تواند باشد وبا توجه به اينكه تشبيه و استعاره، از اجزاي بلاغت كلام است و بر گيرايي مطلب وجذابيت آن مي‌افزايد و فهم كلام را براي مخاطب آسان تر مي‌سازد و تأثير بيشتري بر دل و جان او مي‌گذارد ؛ پس مي‌توان گفت كه در اين آيه نيز منظور خداوند از وجه الله نوعي مجاز گويي مي‌باشد. به نظر مي رسد تفسير جامعي كه آيه را ازتمامي ابعاد ادبي، بلاغي، كلامي ، فلسفي وعرفاني مورد بررسي قرار دهد ، صورت نگرفته است وهريك از مفسران از يك بعد يا چند بعد به آن پرداخته اند. با بيان ديدگاه‌ها و نظرات مفسرين به تفسير جامعي خواهيم رسيد. روش تحقيق كتابخانه‌اي است. واژگان كليدي: وجه الله، هالك، كل، شيء، تفسيرفريقين، قرآن