پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

چكيده امر انشائي است كه در آن از مخاطب به طريق استعلاء و الزام انجام كاري را طلب مي-كنيم. اين معاني حقيقي امر است، از طرفي ديگر گاهي امر از معناي حقيقي خود كه طلبيت بود خارج مي‌شود كه برخي از معناي فرعي آن كه از قرائن كلام استفاده مي‌شود. تلاش براي فهم حقيقت آيات الهي و به كارگيري دقيق آن در زندگي روزمره، ضرورتي براي نگارش اين تحقيق است، با توجه به اينكه معاني بلاغي فعل امر از ظريف‌ترين مباحث مؤثر در تفسير قرآن كريم است و كمتر مفسر و محققي به بررسي كامل معاني بلاغي فعل امر پرداخته است، لذا محقق اين ضرورت را ديد كه در اين اثر با روشي توصيفي ـ تحليلي معاني بلاغي فعل امر را در دو سوره بقره و فصلت بررسي كند. اين مهم طي سه فصل مورد تدقيق و بررسي قرار گرفته است و پس از بيان كليات و مفاهيم همسو در فصل اول، در فصل دوم معاني بلاغي فعل امر در سوره فصلت و در فصل سوم، معاني بلاغي فعل امر در سوره بقره تحليل شده است و در نهايت نويسنده در اين تحقيق بدين نتيجه رسيده است كه بيشتر معاني امر به كار رفته در سوره‌هاي شريفه بقره و فصلت، بر منهج اصلي و معناي طلبيت و الزام بوده و مفسرين در اين زمينه عمدتاً داراي نوعي اجماع هستند اما در سوره فصلت در معاني بلاغي اختلافي امر، موردي يافت نشد. سائر معاني غير طلبي به كار رفته در اين دو سوره مواردي چون امر تكويني و تهديد بوده كه نشان مي‌دهد در اين دو سوره بيشتر بر معناي حقيقي امر اهتمام بوده و موارد محدودي از معاني بلاغي به كار گرفته شده است.