پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

چكيده شريعت اسلام، كامل ترين و جامع ترين نسخه هدايت انسان است؛ كه از طرف خالق نازل شده است. اين شريعت به شئون مختلف وجودي انسان نظر داشته است و براي رشد و تعالي و تقرب او به خالق برنامه هايي ارائه كرده است. در آموزه هاي اسلام- آيات و روايات – دعا از جايگاه و اهميت خاصي برخوردار است؛ چنان كه دعا از بهترين عبادات و وسيله اي براي نيل به قرب الهي و تكامل مادي و معنوي انسان به حساب آمده است. عبادت پروردگار و حركت در مسير تقرب الهي خود نشاطي در زندگي است و دعا كه از برترين عبادات به شمار مي آيد نقشي اساسي در تأمين اين نشاط و سر زندگي دارد. آيات و روايات بسياري به شادي هاي مشروع و نشاط هاي پسنديده پرداخته اند؛ و از جايي كه انسان موجودي دو بعدي است و رشد و كمال او از بستر ماده آغاز مي شود تا به اوج معنا و مقام قرب الهي مي رسد؛ اين نشاط از رهگذر اهتمام و عمل به برخي عوامل– مادي و معنوي – حاصل مي شود. شادي و نشاط معنوي حالتي دروني و باطني و مؤثر بر جسم است كه از طريق پايبندي به اعمال عبادي حاصل مي شود. بهترين راهكار براي رهايي انسان از بحرانهاي روحي و جسمي عصر جديدوهمچنين دستيابي به آرامش ونشاط باطني همين ارتباط با خداوند مي باشد. مسئله اينجاست كه دستيابي انسان به آرامش ونشاط با دعا و نيايش كه از بهترين راه هاي ارتباط با خداوندشمرده شده است چگونه امكان پذير است. پژوهش حاضر با بررسي آيات و روايات مرتبط، به شيوه توصيفي، تحليلي نشان داده است كه دعا يكي از ضروريات دستيابي به نشاط معنوي و رشد و كمال انسان مي باشد.پاره اي از نتايج اين بررسي چنين اند: -آثار معرفتي دعا، كه موجب نشاط معنوي هستند عبارتند از: افزايش حس خودشناسي و خدا باوري و اينكه ياد خدا سبب اميدواري و آرامش دل مي شود. -و از آثار اخلاقي و رفتاري متأثر از دعا كه موجب نشاط معنوي انسان در حيطه فردي و اجتماعي او مي شود بايد از مسئوليت پذيري و اصلاح ارتباطات مختلف انسان ياد نمود. -وازاهم نتايج: احساس آرامش ومحبت وشوق تقرب به پروردگاراست، كه از نقد ترين دستاوردهاي دعا ونيايش براي دعا كننده مي باشد. كلمات كليدي: دعا و نيايش، ياد خدا، نشاط روحي و معنوي، آيات و روايات.