پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

تفسير به معناي بيان معاني آيات قرآن و كشف مقاصد و مداليل آن، از نخستين اشتغالات علمي مسلمانان است و از عصر نزول قرآن تا امروز ادامه دارد. دستيابي به فهم درست آيات قرآن، هدف اصلي مفسران قرآن است. در اين بين امام علي عليه السلام در جايگاه ترجمان قرآن تا آنجا كه زمينه و ظرفيت هاي فرهنگي و اجتماعي اجازه داده در زمان خود با روش خاص به تفسير آيات قرآن پرداخته است. روش اصلي تفسيري ايشان، با توجه به جامعيت قرآن و بهره مندي از جنبه هاي ظاهري و باطني آن، روش قرآن به قرآن است. در اين پژوهش جهت دست يافتن به روش تفسيري امام علي عليه السلام ضمن بيان تفاوت تفسير و تأويل، تفاوت تفسير و تدبر، مباني و قواعد تفسيري امام علي عليه السلام مثل مبناي جامعيت ، هدايتگري و جاودانگي قرآن و قواعدي نظير جري و تطبيق و روشهاي تفسيري آن حضرت ، تفسير به قرآن به قرآن پرداخته شد كه از نظر حضرت علي عليه السلام اقسام مختلفي دارد، حضرت گاهي صدر و ذيل آيه را با هم تفسير ميكنند و گاهي آيه را با كمك آيه ديگر و گاهي با پيوند چند آيه به تفسير مي پردازند. نتيجه حاصل از پژوهش، برتري داشتن روش تفسيري امام علي عليه السلام بر ساير روش هاست؛ زيرا ايشان از مقام عصمت برخوردار بوده و بيشترين بهره را از تعاليم پيامبر صلّي الله عليه و آله و سلّم برده اند. بنابراين فرهنگ سازي در راستاي بهرهمندي مفسرين از اين روش و همچنين شناخت مقام امام علي عليه السلام در حوزه تفسير قرآن و آشنايي با روشها و راهكارهايي كه امام علي عليه السلام در تفسير و بيان آيات و مفردات قرآن ضروري و اجتنابناپذير ميباشد.