پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

يكي از گناهان و انحرافات بشر استفاده ناصحيح از هوش و ذكاوت است. عقل مانند ساير استعدادهاي انسان آسيبپذير است و در اثر افراط و تفريط، همانند شمشير دو لبه، هم در جهت كمال، رشد، كسب رضاي الهي و هم در جهت آمال شهواني قابل بهرهبرداري است. عقل انسان اگر فقط در خدمت حبّذات و پيروي از هوي و هوس قرار گيرد، فاسد گشته و اين نعمت والاي الهي در جهت طراحي دامهاي شيطاني و نيرنگ قرار ميگيرد و در نهايت پيامد سوء اين گناه بزرگ دامنگير او خواهد شد؛ لذا اين پژوهش عهدهدار بررسي پيامد دنيوي و اخروي مكر ناپسند در آيات و روايات است. قرآن براي پيشگيري و بازدارندگي از مكر ناپسند به شدت نسبت به عواقب اين گناه كبيره، هشدار داده و اثرات آن را در دنيا و آخرت بيان ميدارد، پيامدهاي دنيايي مكر از ديدگاه قرآن؛ برگشت مكر به مكر كننده، تباهي مكر، خروج از دايره اسلام، انحراف اجتماع، حاكم شدن دلهره و ترس در مردم و از بين رفتن همدلي و اخوت است و پيامدهاي اخروي آن؛ عذاب شديد و خواري و ذلت و پشيماني است. بيان پيامد و عواقب گناه مكر و نيرنگ، طبق نصّ آيات قرآن و روايات باعث ميشود؛ اولاً: اين گناه بزرگ مهار گردد و انسان در حيطه تفكر و تمايل و رفتار، اصلاح گردد. ثانياً: انسانها در كنار هم با اعتماد و همدلي زندگي كنند و ثالثاً: در جهان آخرت نيز گرفتار عذاب نگردند. اين تحقيق به روش توصيف و تحليل، علاوه بر بيان تفاوت مكر ممدوح و پسنديده با مكر مذموم و ناپسند، پيامدهاي دنيوي و اخروي مكر مذموم را از نظر قرآن كريم و روايات، مورد بررسي قرار داده است.