پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

تحقيق حاضر به بررسي «كلاهبرداري ، مفهوم شناسي و مصاديق و احكام فقهي آن» مي پردازد . كلاهبرداري را مي توان بردن مال غير از راه متوسل شدن همراه با سوء نيت به وسايل يا عمليات متقلبانه دانست. هدف از تحقيق حاضر بررسي احكام و شرايط كلاهبرداري در فقه است كه براي رسيدن به آن سوالاتي همچون : فقه و حقوق درباره جرم كلاهبرداري و مجازات آن چه ديدگاهي دارد آيا جرم انگاري و مجازات كلاهبرداري در قانون مجازات اسلامي با فقه اماميه مطابقت دارد كلاهبرداري چه شرايطي دارد ذهن را به خود مشغول مي كرد و پس از تحقيقات توصيفي و استفاده از كتب حقوق و فقهي ، مراجعه به سايت هاي اينترنتي ، مقالات و مجله هاي تخصصي مي توان به اين تحليل رسيد كه در ادله فقهي براي جرم كلاهبرداري احكامي صادر گريده است . جرم كلاهبرداري اركاني دارد كه بدون آن اركان، عمل كلاهبرداري صدق نخواهد كرد ازجمله اركان فقهي : عنصر حيله و فريب و تدليس مي باشد . از اركان حقوقي براي كلاهبرداري كه حقوقدانان به آن اشاره مي نمايند اركان مادي ، قانوني و رواني را مي توان نام برد . بر مبناي قاعده غرر و حديث «نهي النبي عن الغرر» ، كلاهبرداري حرام و مذموم است. آياتي از قرآن هم خوردن مال ديگران را مذمت نموده است. مانند آيه شريفه : «ولاتَأْكُلُوا أَمْوالَكُمْ بَيْنَكُمْ بِالْباطِلِ وَ تُدْلُوا بِها إِلَى الْحُكّامِ لِتَأْكُلُوا فَرِيقاً مِنْ أَمْوالِ النّاسِ بِالْإِثْمِ وَ أَنْتُمْ تَعْلَمُونَ»؛ «اموال يكديگر را به باطل و به ناروا نخوريد و كار را به محاكمۀ قاضيان نيفكنيد تا به وسيلۀ رشوه و زور پارهاى از اموال مردم را به گناه بخوريد، در حالى كه بطلان و پوچى ادّعاى خود را خوب مىدانيد.» واژگان كليدي: مفهوم كلاهبرداري، مفهوم اختلاس، مفهوم جرم. مصاديق سابق كلاهبرداري ، مصاديق نوين كلاهبرداري .