پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

چكيده جهان همواره دستخوش تغيير و دگرگوني است و در واقع مجموعه‌اي است از خوشي‌ها و ناخوشي‌ها، آسايش و سختي‌ها، درشتي‌ها و نرمي‌ها، پستي‌ها و بلندي‌ها و... . بدين سبب آدمي موقعيت‌هاي ناخوشايند خرد و كلاني را در برهه‌هاي مختلف زندگي تجربه مي‌كنند. البته شايد اين فراز و نشيب‌ها در زندگي برخي افراد، كم و يا بيش‌تر از ديگران باشد؛ ولي نمي‌توان كسي را يافت كه زندگي او هميشه به يك صورت و يك نواخت باشد. اين فراز و نشيب‌ها خواه مورد انتظار باشد خواه نباشد، كوتاه مدت باشد يا بلند‌مدت، فردي باشد يا اجتماعي، گاه خارج از توان انسان‌هاي معمولي هستند و آنها را به سوي منابع قابل اعتماد سوق مي‌دهند. دين به عنوان يكي از منابع قابل اعتنا مي‌تواند در اين زمينه نقشي مهم و مؤثر ايفا كند. اديان با توجه و تصديق به پرمخاطره بودن زندگي، هر يك شيوه‌اي را، با هدف تحمل‌پذير كردن شرايط، ارائه مي‌دهند. قرآن كريم نيز، به عنوان كتاب آسماني دين مبين اسلام، ضمن بيان علل بروز ناملايمات زندگي از قبيل؛ گناهان، طبيعت دنيا، آزمايش الهي، غفلت، و... به بيان راهكارهايي جهت مقابله با آنها مي‌پردازد. راهكارهاي قرآني مقابله با ناملايمات در سه بخش؛ شناختي، عاطفي، و رفتاري بيان مي‌شود: در مقابله شناختي؛ افكار، عقايد و نگرش افراد نسبت به اوصاف خدا و پشتيباني او موجب توان‌افزايي وي در مقابله با ناملايمات مي‌شود. در مقابله عاطفي؛ فرد بواسطه نيرويي كه در اثر ارتباط با خدا و اميد به او، در وي ايجاد مي‌شود، و همچنين صبر و شكيبايي به مقابله با ناملايمات برمي‌خيزد. انجام اعمال صالح، صله‌رحم، حمايت اجتماعي و مهاجرت، از جمله توصيه‌هاي عملي‌ مي‌باشد، كه در قرآن به نقش آن‌ها در هنگام بروز ناملايمات، به جهت تحمل‌پذيرتر كردن آن براي شخص گرفتار،تصريح شده است. اين موارد تحت عنوان مقابله رفتاري بررسي مي‌شود.