پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

دانش وجوه و نظاير جزء علوم قرآني محض و ابزار لازم براي تفسير قرآن است. وجوه همان معاني كاربردي هر يك از الفاظ در پهنه آيات قرآن است كه علاوه بر مشترك لفظي، شامل معناي حقيقي، مجازي، كنايي و استعاري مي شود. لذا مقصود قرآن پژوهان از وجوه، معاني مستعملٌ فيه الفاظ است نه موضوعٌ له آن ها و مراد از نظاير الفاظي است كه از نظر معنا با يكديگر هماهنگ و همتا باشند. قدر مشترك تعريف‌هاي اشتراك لفظي كه از طرف دانشمندان بيان شده اين است كه لفظي بيش از يك معنا داشته باشد، كه در تعاريف مختلف قيودي به آن افزوده اند. اضداد هم يكي از انواع روابط معنايي بين الفاظ است كه شامل لفظي مي شود كه داراي دو معناي متضاد باشد. سياق به عنوان امري معنوي، حاصل از فضاي ذهني در ارتباط با قرائن لفظي و معنوي آيات در شناخت وجوه واژگان، تأثير گذار و نقش آفرين است. اين تحقيق به صورت كاربردي، اهم لغات در جزء هفتم قرآن كريم مانند ايمان، بغي، دعا، شرك، علم، فتنه، كفر و ... از لحاظ وجوه مختلف و مصاديقي كه در جاي جاي قرآن دارند را بررسي كرده و براي هر وجه نمونه‌هاي قرآني و شواهد تفسيري ارائه نموده است و از آن جايي كه يكي از ويژگي‌هاي تفسير مجمع البيان كه در طبقه تفاسير جامع جاي مي گيرد، اشاره به چند معنايي واژگان و بررسي لغات قرآن است، اين پايان نامه با محوريت تفسير مجمع البيان انجام شده است و مواردي كه مرحوم طبرسي براي واژه مورد نظر وجهي را بيان كرده باشد، ذكر شده است.واژه هايي مانند ايمان ، بغي، دعا، شرك، فتنه، كفر و وحي بررسي شده اند.