پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

اخلاق، به معناي عادت دادن نفس به فضائل و دوري جستن از رذايل، از راه تزكيه نفس و پاكي و پارسايي است و مهم‌ترين غايت و مقصد آن، هدايت انسان به‌سوي كمال و قرب الاهي و سعادت دنيا و آخرت است. غايت و كمال حقيقي انسان، در سراي ديگر جست‌وجو مي‌شود، ليكن از رهگذر دنيا و در راستاي آن تحقق خواهد يافت، ازاين‌رو، سهم اخلاق و آموزه‌هاي اخلاقي، در تعالي و پيشرفت زندگي مادّي و معنوي او انكارناپذير است. در ميان سور قرآني، سوره مبارك حديد، به لحاظ اشتمال بر آموزه‌هاي اخلاقي، جايگاه ويژه‌اي دارد. بر اين اساس، نگارنده با تأمل دقيق در آيات سوره مبارك حديد و تفاسير ارائه شده، به پاسخ پرسش‌هايي مانند «چيستي آموزه‌هاي اخلاق الاهي سوره مبارك حديد»، «چيستي آموزه‌هاي اخلاق فردي سوره مبارك حديد» و «چيستي آموزه‌هاي اخلاق اجتماعي سوره مبارك حديد» پرداخته و در قالب تحقيقي كاربردي و با روش نقلي و وحياني، در پي استنباط و استخراج آموزه‌هاي اخلاقي اين سوره برآمده و پرسش‌هاي يادشده را پاسخ داده است. تسبيح، ايمان، خشوع، ياد خدا، سبقت در مغفرت، طلب رضاي حق و تقوا در زمره آموزه‌هاي اخلاق الاهي بيان‌شده در سوره مبارك حديد است. همچنين فسق و بدعت‌گذاري از نبايدهاي اخلاق الاهي يادشده در اين سوره است. در فصل آموزه‌هاي اخلاق فردي اين سوره نيز مي‌توان به تعاليمي نظير صدق و زهد اشاره كرد. دنياطلبي و رهبانيت نيز از نبايدهاي اخلاق فردي بيان‌شده در اين سوره هستند. آموزه‌هاي اخلاق اجتماعي سوره مبارك حديد در قالب بايدها از اين قرار است: انفاق، نصرت خدا (جهاد)، عبرت‌آموزي، عدالت، رأفت و رحمت. همچنين بخل و تكبر و تفاخر از نبايدهاي اخلاق اجتماعي يادشده در اين سوره به شمار مي‌روند.