پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

چكيده بحث از اعجاز همواره از مهمترين مباحث قرآن پژوهان بوده است. متكلمان و فيلسوفان اسلامي دررابطه با اعجاز ديدگاه‌هاي متفاوتي دارند. برخي آن را فعل مستقيم الهي دانسته و گروهي ديگر با اتكاء به قدرت فوق‌العاده‌ي نفس پيامبران، اعجاز را به آن استناد كرده‌اند و گروهي ديگر قائل به جمع ميان آن دو ديدگاه شده و برخي معجزات را فعل مستقيم الهي و برخي ديگر را به پيامبران نسبت داده‌اند. نكته قابل توجه آنكه معجزه با صدق مدعي نبوت تلازم دارد زيرا پيامبران براي اثبات حقانيت خود به اذن الهي معجزه‌اي اعم از قولي يا فعلي مي‌آورند كه اسناد و مدارك اين معجزه‌ها به عنوان منابع موثق رويداد تاريخي به حساب مي‌آيد. از طرف ديگر دانشمندان اسلامي معاصر با ادله عقلي و نقلي معتقدند اعجاز از قانون عليت هرگز جدا نبوده است و برهمين اساس تحدي از مهم‌ترين شاخصه‌هاي تفكيك معجزه از امور خارق‌العاده ديگر به شمار مي‌رود و اگرچه در اين تحدي هيچ‌كس توان هماوردي با معجزات پيامبران مخصوصاً قرآن را نداشته اما باز هم شبهاتي در رد معجزه بودن آن از سوي برخي وارد شده است كه البته خود قرآن با دلايل محكم به اين شبهات پاسخ داده است. آخر سخن اين كه، قرآن براي هدايت بشر به شيوه‌هاي بياني گوناگون سخن گفته است كه يكي از مهم‌ترين جنبه‌هاي اعجاز آن فصاحت و بلاغت آن مي‌باشد و اين فصاحت، التفات و موسيقي و انسجام آيات و... صفحاً و بلغاً را به شگفتي واداشته است كه در كنار آن نيز شگفتي‌هاي علمي، اخبار عيني و حتي آورنده آن نيز از دلايل اعجاز قرآن به شمار مي‌آورد. اين پژوهش به روش توصيفي- تحليلي در صدد پاسخگويي به اين پرسش اساسي است كه اعجاز قرآن بر ابعاد مختلف اعجاز خود چگونه دلالت مي‌كند؟ قرآن با فصاحت خود و موسيقي و زبان خود . . . عالميان را به تحدي فراخوانده و بر اعجاز خود استوار است . كلمات كليدي: اعجاز، قرآن، بررسي