پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

مفهوم شناسي و كاربرد فقر در آيات و روايات، موضوعي است كه در اين تحقيق مورد بررسي قرار مي‌گيرد.فقربهمعنايتهيدستيوتنگدستياست.فقر با كلماتي مثل خصاصه، مسكنت، استضعاف، مقتر و بؤس، هم‌نوا است كه مي‌توان گفت در همه‌ي آن‌ها معناي نياز و حاجت نهفته است. گرچه واژه فقر در نگاههاي مختلف معني متعددي دارد ولي در نهايت همه آنها به نداري و احتياج ختم مي‌شود.با مطالعه مباني اسلامي حتي به صورت اجمالي، روشن مي‌شود كه اسلام مدعي مبارزه با همه‌يناهنجاري‌ها و كاستي‌ها و از آن جمله با فقر است و با علل و عوامل آن به نبرد برخواسته است؛ از اين رو شناخت مفهومي فقر و كاربرد آن، زماني داراي اهميت و ضرورت مطالعه مي‌شود كه جوامع از آثار و آسيب‌هايي كه فقر به جامعه وارد مي‌كند و تأثيري كه فقر افراد در رشد اقتصادي جامعه دارد، مصون نيستند زيرا تحت شرايط فقر، اين افراد براي گذران زندگي خود ممكن است دست به اعمالي بزنند كه صدمات جدي به جامعه وارد كند. دزدي، قاچاق، جرم و جنايت و شيوع بيماري‌ها، همگي عواملي هستند كه منشا اصلي آنها فقر است. هدف از اين تحقيق، پاسخگويي به نياز‌هاي جامعه در راستاي شناخت پيامدهاي فقر،در نتيجه مصون ماندن از آثار منفي فقر و بهره‌مندي آثار مثبت آن مي‌باشد. روش تحقيق حاضر، توصيفي است و شيوه جمع آوري اطلاعات، كتابخانه‌اي – اسنادي مي‌باشد. يافته‌هاي تحقيق حاضر نشان مي‌دهد كه فقر در آيات و روايات داراي كاربردهاي مثبت و منفي مي‌باشد؛ از جمله كاربرد مثبت آن عبارت است از: نظام مندي دين مومن، واسطه‌ي فيض رساني از طرف خدا به بنده، دوست پيامبر صلي الله عليه و آله و سلّم مي‌باشد و كاربردهاي منفي آن به اين موارد اشاره كرد: انحرافات اعتقادي، انحراف اجتماعي، اضطراب، ذلت، بي اخلاقي.