پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

چكيده پژوهش حاضر به برسي روش هاي جبران خسارت معنوي از ديدگاه مذاهب خمسه پرداخته است.خسارت به معناي ازبين رفتن,تلف شدن,يامعيوب شدن يك شي ويادچارنقص شدن انسان وفوت او مي باشد.برخي خسارتهاازنوع اموال وخسارت به جسم وجان انسان نمي باشندبلكه به آبرو وحيثيت افرادمربوط هستندكه اين خسارتها نيزبايدجبران شود.وبه راستي چه زيان وصدمه اي بالاتراز لطمه به متعلقات معنوي وحيثيت واعتباراجتماعي اشخاص.بطور كلي بحث از خسارت معنوي و مصاديق و روش هاي جبران آن از موضوعات پيچيده علم حقوق و فقه است و با وجود زمينه هاي مناسب در متون قانوني جهت امكان جبران خسارت معنوي، هنوز برخي قائل به عدم جواز و امكان جبران خسارت معنوي هستند و جبران آن را غير ممكن مي دانندلذا با توجه به اصل مهم ضرورت جبران زيانهاي وارده،بايد راهكارهايي براي جبران وجود داشته باشد تابه وسيله آن زيان ديده به شرايط پيش از وقوع خسارت برگرددوحتي الامكان آنچه را كه از دست داده دوباره بدست بياورد. در اين راستا فقهاي مذاهب خمسه براي جبران خسارت معنوي راههايي را ارائه نموده اند از جمله پرداخت ديه، قصاص، حد قذف، تعزير، عذر خواهي و اعلان عمومي و ...و موارد ديگر را مي توان از راه هاي جبران خسارت معنوي برشمرد. واژگان كليدي: انواع خسارت، خسارت مادي، خسارت معنوي، جبران خسارت، مذاهب خمسه