پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

براي هدايت درست انسان‌‌ها و رساندن صحيح پيام خداوند، از مهم‌‌ترين مسائل در تبليغ دين و راز رمز موفقيت پيامبران الهي چگونگي رفتار و روش‌‌هاي آنان در رساندن پيام الهي به مخاطبان متفاوتشان بوده است كه نمونه‌‌ي اكمل و عالي روش‌‌هاي تبليغي، توسّط آخرين پيامبر الهي حضرت محمّد (صلّي‌الله‌عليه‌وآله) با توجّه به طيف متفاوت مخاطبانشان بوده است. قرآن كريم به زيباترين شكل، بعد از معرّفي پيامبر اكرم (صلّي‌الله‌عليه‌وآله) به‌‌عنوان اسوه‌‌ي حسنه، در بسياري از آيات به بيان سيره و روش‌‌هاي دعوت به دين اسلام، توسّط حضرت پرداخته كه حكايت از رفتار و سيره‌‌ي بي‌‌نظير ايشان و مخاطب‌‌شناسي حضرت، در تبليغ دين، باتوجّه به سرسختي بسياري از مخاطبان زمانشان دارد. هدف اين پژوهش، بيان سيره‌‌ي تبليغي پيامبر بزرگوار اسلام (صلّي‌الله‌عليه‌وآله) از منظر قرآن كريم و يا همان شيوه‌‌هاي دعوت به دين، توسّط حضرت مي‌‌باشد كه باتوجّه به مخاطبانشان، شيوه‌‌هاي حضرت متفاوت است؛ مخاطبان ايشان در سه گروه متفاوت بودند؛ اوّلين مخاطب حضرت محمّد (صلّي‌الله‌عليه‌وآله) باتوجّه به بت‌‌پرستي و تعصّب اعراب و جاهليت آن زمان، مخالفان سرسخت پيامبر اسلام (صلّي‌الله‌عليه‌وآله)، مشركان و اهل كتاب بودند، كه حضرت گام‌‌به‌‌گام، همراه با هدايت الهي با اخلاق و محبّت توأم با استدلال و حكمت، مأموريت خود را انجام دادند. گروه دوّم مخاطبان، منافقان بودند كه دشمنان به‌‌ظاهر مؤمن بودند و همين گروه، كارهاي حضرت را بسيار مختل مي‌‌كردند، ولي حضرت با صبري توأم با مدارا، محبّت و انذار، هدايت آنان را نيز در برنامه تبليغي خود قرار دادند، و مخاطب سوّم، مؤمنان به اسلام بودند؛ اگرچه در اقليت بودند، ولي حضرت با شيوه‌‌هاي حكيمانه‌‌ي خويش، اسباب هدايت آنان را افزودند و در نهايت، در سايه‌‌ي تلاش حضرت محمّد (صلّي‌الله‌عليه‌وآله) و شيوه‌‌هاي تبليغي منحصر به‌‌فردشان و ايجاد وحدت در ميان تمامي اقشار، جامعه و حكومت آرماني الهي تشكيل شد. اين پژوهش، توصيفي ـ تحليلي و بر اساس معارف ناشي از قرآن نوشته شده است. واژگان كليدي: سيره، تبليغ، سيره‌‌ي تبليغي، قرآن، پيامبر اكرم (صلّي‌الله‌عليه‌وآله).