پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

مسأله راسخون در علم يكي از مسائل علوم قرآني است كه بين مفسران شيعه و سني قدمتي طولاني دارد و تاريخچه آن به نخستين طبقه از مفسران (صحابه و تابعين) برمي‌گردد. در اين رابطه مفسرين فريقين ديدگاه‌هاي مختلفي را بيان كرده‌اند كه در تفاسيري از جمله تفسير الميزان اثر علامه طباطبايي، التبيان اثر شيخ طوسي، مفاتيح الغيب اثر فخر رازي قابل بررسي است. اما در مورد مصاديق راسخون و ويژگي آنها، اختلاف نظرهاي فراواني بين هردو گروه مفسرين شيعه و اهل سنت ديده مي‌شود. شناخت افتراقات و اشتراكاتِ ويژگي‌ها و مصاديق راسخون در علم با بررسي ديدگاه‌هاي مفسران شيعه و اهل‌سنت و تطبيق آراء آنها با توجه به رويكرد عقلي و نقلي از جمله مواردي است كه به آن پرداخت نشده ‌است و در رساله حاضر اين تطبيق آراء، با رجوع به كتابخانه و استفاده از منابع دست اوّل تا حد امكان انجام شده است. با شناخت آراء صحيح در مورد ويژگي‌ها و مصاديق راسخان دست آن گروه از نااهلان كه ادعا بر رسوخ و ثبوت علم دارند كوتاه مي‌گردد و آراي كلامي مختلف چهره نمي‌نمايند و هر يك دعوي «انا فرقۀ ناجيۀ» را سر نمي‌دهند. ويژگي‌ها به دو دسته عادي و خاص قابل تقسيم است. هر دو گروه در ويژگي‌هاي عادي مثل خويشتن‌داري و ايمان كامل با هم مشتركند و مصاديق اين ويژگي‌ها را مومنين، اصحاب و همه علما مي‌دانند؛ اما با توجه به ويژگي‌هاي خاص-مانند اقامه قسط و عدل و صاحب علم بودن- مصاديق آن در پيامبر و ائمه معصومين منحصر خواهد ‌شد كه با ثبوت در علم دچار انحراف و گوناگوني راي نمي‌گردند. اين رساله در چهار فصل كليات و مفاهيم، حجيّت تفاسير عقلي و نقلي، ديدگاه‌هاي مفسران شيعه و اهل سنت در مورد ويژگي‌ها و مصاديق راسخون در علم با رويكرد عقلي و نقلي و بيان افتراقات و اشتراكات و تطبيق اين ويژگي‌ها با ويژگي‌هاي امام تنظيم گرديده است.