پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

اخلاق پژوهش، يكي از شاخه‌هاي اخلاق كاربردي است كه به اصول اخلاقي كه پژوهشگر بايستي از ابتداي ساماندهي تحقيق آنها را لحاظ كند، اشاره دارد. پژوهش به عنوان فعاليت آگاهانه و مختارانه و مؤثر در سرنوشت بشر مى‏تواند جهت‏گيري‌هاى اخلاقى، غير اخلاقى و ضد اخلاقى داشته باشد. تشخيص فضائل و رذائل اخلاقي در پژوهش، حل مسائل اخلاقي، آموزش و تربيت اخلاقي در پژوهش، ذكر نظام مند مسئوليت¬هاي اخلاقي پژوهشگران از اهداف علم اخلاق پژوهشي است. اين موضوع همواره كانون توجه دانشمندان مسلمان بوده و از دومنبع اصيل قرآن و روايات استخراج مي‌شده، چنان كه پايان نامه حاضر نيز با استفاده از اين دومنبع و كتب اخلاقي به روش تحليلي-توصيفي تحرير گشته است. براساس آموزه‌هاي اسلامي، پژوهشگر بايد با نيت و انگيزه خالص و توجه به خدا و معنويت، رعايت اعتدال، تقوا، امانت داري و ... اخلاق را در حيطه پژوهشي رعايت كند تا از آثار آن چون: نوآوري، گسترش دانش، جلب اعتماد عالمان، رضايت و خشنودي خدا، رشد عقلي و فكري و ... بهرمند گشته و از آسيب‌هايي چون: تباهي حقوق معنوي، دوباره كاري، انتحال، نشر اكاذيب و ... در روند پژوهش در امان بماند. به كارگيري اخلاق در پژوهش آثار فردي چون: خشنودي خداوند و جلب اعتماد عالمان و اجتماعي؛ چون: توسعه علمي و اعتماد به يافته‌هاي علمي را به دنبال دارد. بر اين اساس مهم‌ترين قدم براي نهادينه كردن اخلاق پژوهشي و پيشگيري از آسيب‌ها بالابردن سطح آگاهي قشر فرهيخته بلكه عموم مردم نسبت به ديدگاه قرآن و سنت در اين باره و توسط متوليان فرهنگي است.