پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

چكيده حالات روحي انسان بيشتر در شادي يا غم خلاصه مي شود. مديريت احساسات و هيجان ها در انسان ضروري است. بايد ديد كه با چه شيوه اي مي توان غم و شادي را به نحو اعتدال گرايانه اي مديريت نمود؟ آيا قرآن به عنوان برنامه¬اي كه ضامن سعادت دنيوي و اخروي انسان-هاست در اين زمينه شيوه اي ارائه نكرده است؟ در اين رساله نويسنده در صدد است به شيوه قرآن واهل بيت (عليهم السلام) در مديريت غم و شادي دست يابد. با مراجعه به آيات قرآن، روايات ،تفاسير و پژوهش هايي كه درباره موضوع مزبور انجام شده بود، معلوم گرديد: قرآن بستر مديريت اعتدال گرايانه اي را در غم و شادي براي مخاطبان خود فراهم نموده است. مديريت مزبور بر دو حوزه غيرمجزا استوار شده است: «نگاه توحيدي به غم و شادي» و «كنترل غم و شادي».از نظر قرآن و روايات ، انسان بايد در هر حال و به ويژه در زمان تهييج احساساتي مثل غم و شادي خدا را در نظر گرفته و در سايه اين توجه، حالات روحي خود را كنترل و هدايت كند. ارمغان مديريت قرآني غم، «صبر و اميدواري» است. و ثمره مديريت قرآني شادي «شكر و سپاسگزاري از درگاه ربوبي» مي‌باشد. از منظر قرآن، عدم مديريت غم چيزي جز «يأس و نااميدي» و ترك مديريت شادي جز به «كبر و غرور» نمي‌انجامد. در تحقيق پيش رو كه به روش كتابخانه اي از نوع توصيفي وتحليلي انجام گرفته است، چگونگي مديريت شادي و غم از منظر آيات و روايات را بررسي كرده است و به اين نتايج رسيده است، كه اسلام به ادخال سرور در قلوب مؤمنان و نشاط و شاد زيستن، تأكيد كرده است. سيره معصومان (عليهم السلام) بهترين الگوهاي رفتاري در خصوص شاد زيستن است. اسلام بر شادي كه با اطاعت و بندگي و با محوريت توحيد و حق، است تأكيد دارد. اسلام شادي كه ناشي از تكبر و سرمستي و غرور، را نكوهش كرده است. همچنان كه اندوه ناشي از خوف عذاب اخروي و خشيت الهي، را توصيه كرده است. آموزه هاي ديني اندوه ناشي از مسائل دنيوي و مادي ، را رد كرده است.