پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

چكيده«غلو» به عنوان جريانى انحرافى در دين و دين‏دارى بوده و اهل غلو از ديرباز از پديده‏ها و معضلات فرهنگ اسلامى نزد مسلمانان شناخته مى‏شوند. غلو در لغت به معناي تجاوز از حد و حدود و در اصطلاح شرع به معناي افراط در دين است،در كاربرد اختصاصي تر مقصود از اين واژه آن كساني هستند كه درباره امامان خود از اندازه فراتر رفتند و آنان را از حدود آفريدگاني الهي فراتر بردند و درباره آنان به احكامي كه ويژه خداوند است گراييدند كه در قرآن و روايات نيز به اين موضوع اشاره شده است. مصداق بارز غلو در دين اسلام اگر بدون قرينه به كار برود، غلو كساني است كه به الوهيت ائمه (عليهم السّلام) به ويژه امام علي (عليه السّلام) اعتقاد دارند،البته با نگاهي به منابع تاريخي اين حقيقت آشكار مي‏شود كه غلو نسبت به افراد، به‏ويژه نسبت به رهبران ديني به زماني پيش از ظهور نخستين گروه هاي غالي در ميان شيعه بازمي‏گردد اما در منابع فرقه‏شناختي گرايشي عمومي به قلمداد كردن غاليان و پديده غلو به عنوان يكي از لوازم يا پيامدهاي رويكرد شيعي وجود دارد. از آن روي كه غاليان به عنوان يك فرقه مستقل به حيات خود ادامه نداده‏اند و نمي‏توان اين گروه را داراي مسلك يا مكتب كلامي ويژه‏اي دانست كه آثار مدوني نماينده آراء و انديشه‏هايش باشد، به ناچار مي‏بايست آموزه‏ها و انگاره‏هاي اين گروه را در گزارش منابع فرقه‏شناختي يا منابع رجالي، آنجا كه به تبيين عقايد برخي از غاليان پرداخته‏اند، جست. عقايد غلات در باب امامت را مي توان به طور كلي به دو بخش تقسيم كرد:1-عقايدي كه اثري از آنها در شيعه وجود ندارد.2-عقايدي كه اصل آنها در شيعه موجود بوده و غلات آنها را تحريف كرده اند.متأسفانه گاهي دشمنان شيعه عقايد مختص به غلات را به اماميه وعقايد مسلم اماميه را به غلات نسبت مي دهند در حالي كه اگر در معناي صحيح اين عقايد كه اماميه به آن معتقد است، با انصاف نگاه كنند و عقايد شيعيان را با نظر خودشان تفسير نكنند غلوي در بين نيست اما آنچه مهم است مبرّا بودن تشيع اصيل از غلو است.