پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

آيه ولايت يكي از آياتي است كه بحث ولايت را مطرح كرده است و با بيان صفات و ويژگي‌هاي خاص براي (الذين آمنوا) به معرفي وليّ بعد از حضرت رسول اكرم صلي‌الله‌عليه‌ و آله پرداخته است. ولايت يكي از مسائل اساسي و حياتي زندگي بشر مي‌باشد. چرا كه بدون سرپرست و رهبر آگاه، انسان در مسير كمال خود، دچار انحراف و گمراهي مي‌شود و هرگز به كمال مطلوب خود نمي‌رسد. از آن جايي كه معناي ولايت در اين آيه اهميت زيادي دارد و مورد اختلاف شيعه و سني مي‌باشد، با استفاده از منابع معتبر ادبي، تفسيري و برخي كتب خاص، به معناي دقيق وليّ و مفردات آيه و قرائن و سياق استدلال شده است كه بحث اصلي اين تحقيق مي‌باشد. شيعيان ولايت را به معناي تصرف در تمام امور مادي و معنوي دانسته‌اند و آن را مخصوص امام تعيين شده از جانب خدا مي‌دانند و اهل سنت ولايت را دوستي و محبت معنا كرده‌اند. شيعيان معتقدند در آيه مورد بحث كلمه‌ي انّما از ادوات حصر مي‌باشد، لفظ جمع در آيه به خاطر بزرگداشت حضرت علي ـ‌عليه السلام‌ـ است. در جمله‌ي «و هم راكعون» ركوع به معناي ركوع در نماز است و جمله‌ي «و هم راكعون» جمله‌ي حاليه است زيرا آيه‌ي شريفه در صدد بيان حالتي از حالات نماز است. در نهايت اهل سنت شبهات بسياري را متوجه استدلال ايشان نموده‌اند كه به شبهات ادبي آيه ولايت پاسخ داده شده است. گذشته از اجماع دانشمندان شيعه در شأن نزول اين آيه بر امامت اميرمؤمنان علي (عليه‌السلام)، برخي از عالمان اهل تسنن بر نزول اين آيه در حق اميرمؤمنان (عليه‌السلام) ادعاي اجماع نموده‌اند.كه يكي از اساسي‌ترين مقدمات براثبات ولايت بلافصل حضرت علي )عليه‌السلام( بعد از رسول اكرم (صلي‌الله‌عليه‌و آله) است. بنابراين در اين تحقيق دلايل هر دو فرقه را در اين رابطه آورده و به شبهات ادبي اهل سنت پاسخ داده مي‌شود؛ تا بدين وسيله مسير حق روشن گردد.