پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

در اين رساله، صراط از ديدگاه قرآن و روايات معصومين بررسي مي‌شود. هدف از انجام اين تحقيق، بررسي معاني، اوصاف اصحاب صراط و نسبت اين واژه با واژگان قريب‌المعني در كتاب‌هاي لغوي و تفسيري است. واژۀ «صراط» در لغت به معناي بلعيدن، راهي هموار و آسان و... است. در قرآن، مراد از «صراط مستقيم» در دنيا، با توجه به قرائن متصله ومنفصله عبوديت خداوند است كه محور سيرت پيامبران و امامان معصوم(عليهم¬السلام) است. اگر در بعضي آيات، واژۀ «دين» به عنوان «صراط» ياد شده، بدين جهت بوده كه دين، آيين بندگي است. در تفاسير، واژۀ «صراط» به عبوديت، حق، عدالت، راه بهشت و... تفسير و تطبيق شده است. در متون روايي، واژۀ «صراط» به معناي پلي بر جهنم، طريق معرفت خدا و... تطبيق شده است. واژه «صراط» در قرآن مجموعا 45 بار به كار رفته است. در بعضي آيات «صراط» به صورت غيرتركيبي «وَ هذا صِراطُ رَبِّكَ مُسْتَقيماً ...» ودر بيشترآيات به صورت تركيبي به كار رفته كه اين تركيب اعم از وصفي«... فَاعْبُدُوهُ هذا صِراطٌ مُسْتَقيمٌ» واضافي« ... وَ يَهْدي إِلى‏ صِراطِ الْعَزيزِ الْحَميد» است، اين تركيب ها در واقع توصيفي از صراط و بيان معناي مراد خداوند از «صراط» است. در قرآن كريم در راستاي معرفي دقيق معناي مراد از صراط توصيفاتي به صورت تركيب وصفي يا اضافي بيان شده است كه برجسته‌ترين آنها همان توصيف به عناوين «مستقيم، نعمت دادشدگان خاص، عزيز، حميد و...» است. همچنين در قرآن«صراط» از يك سو به خداي متعال نسبت داده شده و از سوي ديگر عملكرد انسان‌هاي برگزيده الهي را بر صراط منطبق دانسته و بدين صورت به معرفي عملي صراط مي‌پردازد.