پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

اين رساله با عنوان «استغفار پيامبران و رابطة آن با عصمت» نگاشته شده است.استغفار پيامبران و رابطة آن با عصمت از جمله مسائل مطرح شده در تفسير، علم كلام و اخلاق است. «استغفار» در لغت به معناي آمرزش خواستن، پوزش و اعتذار است و در اصطلاح علم اخلاق به طلب مغفرت با زبان و عمل تفسير مي شود. پيامبران افراد شاخص و برجسته اي هستند كه وظيفة دريافت وحي و ابلاغ آن را به انسان از سوي خداي سبحان عهده دار شدند و از ويژگي بارز آنان عصمت است. اين خصيصه با احراز ملكه اي است كه صاحب آن از گناه و خطا و سهو ونسيان در امان است. خداوند پيامبران را براي هدايت و تعليم و تربيت بشريت فرستاده و آنان را پيشوايان امت قرار داده، از اين رو لذا آنان در سطح بالايي از تقوا قرار دارند كه نه تنها از گناه بلكه از هر گونه فكر گناه، خطا و سهو ونسياني به دور و عقلاً و نقلاً از صفت عصمت برخوردارند. عصمت پيامبران تنها محدود به زمان خاصي نبوده بلكه آنان از ابتداي طفوليت و قبل از نبوت و به مراتب اولي در دوران نبوت تا پايان عمر از هر گونه خطا، سهو ونسياني در تمام ابعاد زندگي اعم از دريافت و ابلاغ وحي، اعمال و اعتقادات به دور بوده اند. در كنار دلايل عقلي و قرآني و روايي فراوان بر عصمت پيامبران و عدم ارتكاب آنان به گناه، به آياتي بر مي خوريم كه نسبت گناه، ظلم و عصيان به پيامبران داده و به آنان دستور استغفار مي دهد. آن چه از تفاسير و روايات بر مي آيد اين است كه آوردن واژگان موهم به گناهكار بودن پيامبران در اين آيات در واقع مجاز و استعاره است و با عصمت آنان معارض نيست و هدف از آوردن اين تعابير به طور خلاصه تعليم و تربيت مردم، آمرزش گناهان امت و طلب از بين بردن تبعات كاري مي باشد. هم چنين از ديگر معاني حقيقي اين طلب غفران ها در آيات قرآن، عبادت و انقطاع آنان است كه علاوه بر عدم تعارض با عصمت، تلازم استغفار آنان را با عصمت مي رساند.در اين پژوهش از منابع تفسيري، كلامي و روايي معتبر استفاده شده و روش پژوهش توصيفي و تحليلي بوده و پژوهشي كتابخانه اي است.