پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

آيين مقدس اسلام ضمن ترغيب مؤمنين به دوستي، ضرورت آن را براي پيروانش روشن مي¬سازد كه يكي از مسائل ضروري اجتماع انسان است و با سرنوشت او ارتباط دارد. پژوهش حاضر به ياري خداوند متعال با مطالعه بر روي قرآن و احاديث و عرضه¬ي يافته¬هاي نوين با محوريت مطالعات ديني، اخلاقي در جهت پاسخ به فرضيه اصلي اين پژوهش مي¬باشد. اين پژوهش با روش توصيفي با ابزار كتابخانه¬اي به بررسي مسئله پيش رو پرداخته است. دست¬آورد مطالعات تطبيقي بيانگر اين است كه قرآن و روايات لفظ دوست را محدود به دنيا و جهان مادي نكرده بلكه آن را مقدمه جهان آخرت مي¬شمارد و آن را رابطه¬اي برتر از يك معاشرت ساده و معمولي دانسته و معيار اين رابطه يعني محبت و مهرورزي را عامل دوستي دانسته و بهترين دوستي¬ها را دوستي كه رنگ خدايي داشته باشد مي¬داند و حبّ و بغض در راه خدا را معيار دوستي و دشمني قرار داده است كه بهترين آن را دوستي و دشمني براي خدا و در راه خدا مي¬شمارد. وسيله¬ي سنجش و معيار سنجش شخصيت افراد شايسته، ويژگي¬هايي است كه در همه ادوار مورد تأييد مي¬باشد كه موجب تحصيل كمالات و تهذيب اخلاق در انسان مي¬شود و مصاديق بارز آن در قرآن و روايات الگو و اسوه مي¬باشند، كه نتيجه آن دوستي¬ها به دوستي با خدا برمي¬گردد. معيارهاي دوستان بد عبارت¬اند از خصوصياتي كه انسان را از محور حق دور ساخته و رابطه بين انسان و خداوند را تخريب مي¬نمايد؛ مصاديق اين اصناف در قرآن كريم و روايات ذكر شده است كه تأكيد بر نهي از دوستي با آنان شده است. مطالعه¬ي خصوصيات دوستان خوب و بد نشان مي¬دهد اگر چه از علم اخلاق، به عنوان ابزاري براي شناخت ويژگي¬هاي دوستان خوب و بد مي¬توان بهره گرفت و در مواردي كه فرد در انتخاب دچار چالش گرديده است او را در شناخت دوستان ياري نمود وليكن براي يك فرد مسلمان به صورت جامع برنامه و راهكاري بدون در نظر گرفتن آيات و روايات وجود ندارد. كليد واژگان: قرآن، دوست، دوستان خوب، دوستان بد، معيار، مصداق.