پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

چكيده: خشم،يكي از هيجانهاي پيچيد? انسان و واكنشي متداول نسبت به ناكامي و بدرفتاري است. همه ما در طول زندگي با موقعيتهاي خشم برانگيز رو به رو شده ايم.اشكال خشم اين است كه اگر چه بخشي از زندگي است ولي انسان را از رسيدن به اهداف خود باز مي دارد و علت اينكه افراد دربار? خشم در تضاد و تعارض هستند ، همين نكته است. چون از يك طرف خشم پاسخ طبيعي انسان است و از طرف ديگر مي تواند روابط بين فردي را مختل كند و اشخاص را از رسيدن به هدف باز دارد.بهترين كار در اين زمينه،حفظ اين غريزه خدادادي در حد اعتدال مي باشد چون تفريط در خشم باعث بي غيرتي مي گردد و افراط در آن هم داراي آثار سوئي است كه زندگي انسان را در دنيا و آخرت تحت الشعاع قرار مي دهد.براي شناخت آثار سوء خشم و چگونگي مقابله با آن رجوعي شد به قرآن كريم و احاديث معصومين عليهم السلام و نيز به روان شناسي نوين رجوع شد، سپس مقايسه اي انجام شد بين مطالب بدست آمده براي ارائه بهترين راه حلها در زمين? مقابله با خشم افراطي و آثار سوء آن كه اين امر باعث شكل گيري پژوهشي شد با عنوان «بررسي تطبيقي خشم و آثار سوء آن در زندگي انسان از منظر قرآن، حديث و علوم روز» نتايج به دست آمده به شرح زير است: غضب بر دو نوع است (خشم خداوند و خشم مخلوق) كه خشم مخلوق به خشم ممدوح و مذموم تقسيم مي شود و خشم مخلوق سه حالت دارد (تفريط،اعتدال و افراط) و آنچه در اين تحقيق مورد بررسي قرار مي گيرد خشم مفرط است و اين كه در هر سني و با هر جنسيتي اين خشم بروز مي كند منتهي با نمودهاي مختلف زمينه هاي مختلفي براي بروز خشم وجود دارد اعم از ( زمينه هاي جسماني،رواني و اخلاقي) وآثار سوء خشم چه جسماني ، چه رواني و چه اخلاقي هم در اين دنيا دامنگير انسان است هم در زمان مرگ و صد البته بعد از آن. راههاي علمي و عملي پيشنهاد شده براي مهار غضب اگر چه در بدو امر متعدد به نظر مي رسد ولي قطعاً آن راهي مطمئن تر است كه برگرفته از قرآن وكلام معصومين عليهم السلام مي باشد كه موجب خشنودي خداوند شده وگردن انسان را از حق الناس آزاد مي كند و او را شايسته شفاعت معصومين عليهم السلام مي نمايد و در آخر او را لايق ورود به بهشت مي گرداند. كليد وا‍‍ژه ها:غضب،قرآن،حديث،علوم روز،دنيا،آخرت