پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

آرمان شهر حقيقتي است كه تمام انسانها در پي رسيدن به آن هستند. در اين جامعه مؤلفه هايي چون امنيت، عدالت، طهارت، شايسته سالاري و ... نمود دارد. رهبر آن در بالاترين سطح تقوا، علم و معرفت است و مردم آن نيز بهترين بندگان خدا هستند. معرفي اين جامعه در قرآن به وضوح ديده مي شود. در نظم فارسي نيز به شكل هاي مختلف نشان داده شده است. قرآن در تمام زواياي زندگي مسلمانان تأثير داشته، در شعر نيز تأثير داشته است. مسئله مهم تأثير قرآن در معرفي جامعه آرماني نظم فارسي است. شاعران فارسي زبان به انحاي مختلف از جامعه آرماني قرآني در اشعار آرماني خود استفاده نموده اند. قرن هاي 8-6يكي ازدوره هاي طلايي شعرفارسي است كه شاعران بزرگي چون سنايي، عطار، مولوي، سعدي، حافظ و...با بهره گيري ازكلام الهي واحاديث بزرگان ديني شعر فارسي را به اوج شكوفايي رساندند. بررسي آرمان شهر همه ي شعراي قرن 8 – 6 كاري فراتر از يك پايان نامه است. براين اساس اين پژوهش با تكيه بر آثار چند شاعر برجسته يعني نظامي، عطار، مولوي، سعدي و حافظ تدوين شده است. در اين پژوهش سعي شده است به اين پرسش ها پاسخ داده شود كه: جامعه ي آرماني شعراي فوق چگونه جامعه اي است؟ تأثير پذيري آن ها از جامعه آرماني قرآني چگونه است؟ نظم فارسي قرن 8 – 6 كاملاً تحت تأثير قرآن بوده است و شاعران با توجه به شيوه ها ي مختلف تأثير پذيري جامعه آرماني قرآني را نشان داده اند. مثلاً نظامي مردمش همان مردم آرمان شهر قرآني هستند. منطق الطير عطار جامعه اي تحت هدايت هاي هدهد براي رسيدن به حقيقت(سيمرغ) را نشان مي دهد . جامعه آرماني مولوي همه عشق است و رهبرش انبيا و اولياهستند. سعدي با شناخت عميقش از قرآن آرمان شهري واقعي باخصوصيات قرآني معرفي مي كند. حافظ نيز كاملاً تحت ثأثيرجامعه مطلوب قرآني بوده است. يافته هاي اين پژوهش اشاره به اندك تفاوت هاي آرمان شهر شعرا با آرمان شهرقرآني است. مثلاآرمان شهرنظامي بدون رهبراست. مولوي وحافظ اهل تسامح وتساهل هستند. تفاوت آرمان شهرسعدي بابقيه شعرا اشتباهات مردم آرمان شهراوست كه باتوبه اصلاح مي گردد. كليد واژه ها : جامعه آرماني– قرآن– نظم و نثر فارسي .