معیارهای عدالت اقتصادی از منظر قرآن
چكيده
در نظام اقتصادي اسلام، عدالت اقتصادي از جايگاه ويژه اي برخوردار است و يكي از اهداف مهم اين نظام شمرده مي شود. عدالت اقتصادي به معناي رعايت استحقاق ها و دادن حقوق افراد در حوزه رفتارها و روابط اقتصادي است. اسلام در پي آن است كه تمام افراد جامعه در رفاه زندگي كنند و از طرف ديگر با اجراي روش ها و احكام الاهي به دنبال متوازن كردن ثروت و درآمد و توزيع عادلانه آن است. براي رسيدن به عدالت اقتصادي، قرآن كريم معيارهايي را معرفي مي كند كه در چارچوب آن مسير اقتصاد و گردش ثروت در حوزه توليد، توزيع و مصرف روشن مي شود و جامعه را به رفاه و آسايش و برخورداري از نعمت هاي الاهي مي رساند و كمبودها و نارسايي ها را از زندگي فرد و اجتماع مي زدايد. معيارهايي كه قرآن در زمينه عدالت اقتصادي ارائه مي دهد بر اساس اصل خلافت انسان در روي زمين و كرامت انساني و مسخر بودن او بر نعمت ها استوار است. اين پايان نامه با روش توصيفي، تحليلي تلاش دارد تا با مطالعه آيات قرآن كريم و بهره گيري از نظريات مفسرين، معيارهاي عدالت اقتصادي را در مراحل توليد، توزيع و مصرف از منظر قرآن بيان كند.
پژوهشگر مجموعه معيارهاي دخيل در عدالت اقتصادي را در چهار فصل تنظيم نموده است. قوام در توليد و شايسته سالاري و نبود انحصارگري و... معيارهاي عدالت اقتصادي در توليد است كه فصل اول را تشكيل مي دهد. تكافل عام و ضمان اعاله و در گردش بودن ثروت از جمله معيارهايي است كه در فصل دوم مطرح مي شود و ميانه روي در مصرف و نظارت بر بازار معيارهاي عدالت اقتصادي در زمينه مصرف است كه در فصل سوم از نگاه قرآن معرفي مي شود. هم چنين امنيت اقتصادي و خودكفايي و رشد و توسعه اقتصادي با بهره گيري از آيات قرآن، معيارهاي عمومي عدالت اقتصادي است كه فصل چهارم را تشكيل داده است.
واژگان كليدي: قرآن- معيار- عدالت- عدالت اقتصادي- توازن اقتصادي- اقتصاد- اقتصاد اسلامي.
- : سطح3
- : تفسير و علوم قرآن
- : البرز
- : كرج
- : زينبيه