پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

اسلام در دوران كودكي تأكيد زيادي بر تربيت فرزندان دارد و آن را يكي از وظايف اصلي والدين و از حقوق بنيادين كودكان به شمار مي‌آورد. هرگونه كوتاهي در اين زمينه مي‌تواند عواقب جبران‌ناپذيري به همراه داشته باشد، زيرا كودكان در اين دوران توانايي بالايي براي پذيرش و يادگيري دارند. به همين دليل، اسلام با توجه ويژه‌اي كه به اين مرحله حساس از زندگي دارد، آداب و توصيه‌هاي متعددي را به مسلمانان ارائه داده است. رعايت هر يك از اين آداب نقش بسزايي در رشد معنوي و تربيت متوازن كودكان خواهد داشت. در اين پژوهش و با توجه به موضوع اصلي كه مبتني بر مسئوليت والدين در امر حضانت است، اين پرسش مطرح مي‌شود كه چه الزامات فقهي بر عهده آنان قرار دارد؟ همچنين با هدف شفاف‌سازي وظايف والدين در اين زمينه مي‌توان نتيجه گرفت كه بر اساس ادله قرآني، والدين موظف‌اند فرزندانشان را از ارتكاب گناه بازدارند. آيه ششم سوره تحريم بر وجوب اين وظيفه تاكيد دارد. افزون بر اين، طبق مباني فقه اسلامي، مسئوليت والدين نه‌تنها به دوران پس از تولد كودك محدود نمي‌شود بلكه پيش از آن نيز صدق مي‌كند.از نخستين گام، يعني انتخاب همسر شايسته، دوران بارداري با رعايت تغذيه صحيح و حلال، و انجام مجموعه‌اي از آداب و سنت‌ها در هنگام تولد، والدين مي‌توانند در جهت رشد و تربيت جامع فرزندان خود، اعم از ابعاد روحي، رواني و عقلاني، تلاش كنند. بر اساس نوشتار حاضر، حضانت كودك از ديدگاه فقه شيعه و اهل سنت در چهار فصل مورد بررسي قرار گرفته است. همچنين، با استناد به آيات قرآن و روايات، به صورت مختصر مسئله اجرت در امر حضانت توسط پدر و مادر و نيز حضانت كودك صغير مطرح شده است. اين پژوهش با رويكرد توصيفي-تحليلي و به شيوه كتابخانه‌اي، همراه با استفاده از پايان‌نامه‌ها تدوين شده است.