پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

مشهور ميان فريقين اين است كه سنت در كنار قرآن از جايگاهي مهم برخوردار است و در كنار قرآن حكم ثقل اصغر، به بيان آموزه‌هاي شريعت مي‌پردازد. سنت در مباني تفسيري بسياري از مفسران داراي جايگاه ويژه‌اي است. از جمله مفسران مشهور معاصر كه صاحب دو تفسير جامع الميزان و المنار، علامه طباطبايي و رشيد رضا هستند. مسأله پژوهش حاضر اين است كه علامه طباطبايي و رشيد رضا در مورد مباني سنت، داراي چه اشتراك‌ها و افتراق‌هايي هستند؟ اين پايان نامه در صدد است با هدف شناسايي و تحليل ديدگاه‌هاي دو مفسر مشهور و ژرف اتديش معاصر، با استفاده از روش تحليل تطبيقي، به جايگاه سنت در مباني تفسيري علامه طباطبايي و رشيد رضا بپردازد. بررسي‌ها نشان مي‌دهد كه با تطبيق ديدگاه-هاي علامه طباطبايي و رشيد رضا در تفسير قرآن، اين موضوع مشخص مي‌شود كه ميزان استفاده علامه طباطبايي از رشيد رضا در تفسير قرآن بيشتر است و نيز نظريات تفسيري رشيد رضا، بسيار مورد نقد علامه طباطبايي قرار گرفته است. - با تطبيق ديدگاه‌هاي علامه طباطبايي و رشيد رضا در تفسير قرآن، اين موضوع مشخص مي‌شود كه ميزان استفاده علامه طباطبايي از رشيد رضا در تفسير قرآن بيشتر است و نيز نظريات تفسيري رشيد رضا، بسيار مورد نقد علامه طباطبايي قرار گرفته است. به صورت كلي با تطبيق ديدگاه دو مفسر نتيجه حاصل مي‌شود كه ميزان بهره گيري علامه طباطبايي نسبت به رشيد رضا از سنت بيشتر و نيز تنوع استفاده از گونه‌هاي روايات تفسيري توسط علامه طباطبايي بيشتر از رشيد رضا است. همچنين علامه طباطبايي استفاده دقيق‌تري از سنت نسبت به رشيد رضا نموده است. هر دو مفسر روايات مخالف با قرآن را به كلي رد كرده‌اند و نيز گونه‌هاي استفاده از سنت در مباني تفسيري هر دو مفسر، مواردي نظير جري و تطبيق، بيان سبب نزول، بيان بطن آيات و... است كه در هر دو تفسير داراي تنوع است. منابع تفسيري علامه طباطبايي، حوزه‌هاي مختلفي نظير قرآن، عقل و سنت است و رشيدرضا، استفاده كمتري از سنت در راستاي تفسير آيات نموده است. نيز كاركرد سنت، در تفسير الميزان بيشتر مربوط به سنت معصوم است و رشيد رضا سختگيري بيشتري در مورد كابرد سنت در تفسير آيات داشته است.