پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

حجةالوداع، تنها حج رسول خدا9 بعد از اسلام استاگر امكان نزول سور و آيات در مدت اين سفر يك ماهه مورد بررسي و تحليل قرار گيرد، حقايقي را به دست مي‌دهد كه بخشي از توطئه‌هاي منافقان افشاء مي‌گردد. بر اساس اين ضرورت، نگارنده بر آن شده تا در قالب اين عنوان، همۀ شواهد و قرائن دلالت‌كننده بر سور و آيات نازل شده در اين محدوده زماني سفر حجةالوداع را مورد بحث و بررسي قرار دهد كه البته بخشي از آيات نازل شده مي‌تواند آيات ذكر شده در خطبۀ غديريه باشد؛ و اين مدت سفر را در سه بازه زماني به دنبال هم بررسي كند: 1ـ آغاز ابلاغ از مدينه و مسير حركت به سوي مكه؛ 2ـ مدت وقوف در سرزمين مكه؛ 3ـ در مسير بازگشت تا مدينه، به خصوص محلۀ غدير. بنا نيست ثابت شود كه لزوماً در هر يك از اين سه بازۀ زماني آيات و سوري نازل شده باشد، بلكه قصد بر اين است كه قرائن و شواهد مختلف قرآني، حديثي و تاريخي را كه به نوعي دلالت بر امكان نزول و يا عدم آن دارد بيابد و ادلۀ آن را در تأييد و رد آن بررسي كند. براي حل اين مسأله نگرش تحليلي به سير تنزيلي كمك مي‌كند، هر چند فرضيۀ نگارنده اين است كه احتمالاً سورۀ كاملي نازل نشده باشد، اما آياتي چند نازل شده است. يكي از سؤالاتي هم كه امكان نزول آيه‌اي را بعد از آيۀ اكمال دين روشن مي‌كند اين است كه آيا نزول آيه، با اكمال نسبتي با هم دارد يا نه؟ در اين تحقيق بسياري از متغيرهايي مانند اين كه در امكان‌سنجي نزول آيات و سور كمك مي‌كند مورد بحث قرار مي‌گيرد.