پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

چكيده تعبير به شبهه يا شبهات در صورتي است كه دو شيء به گونه‌اي با هم تشابه و همانندي داشته باشند كه امكان تمييز و تشخيص آنها از يكديگر ممكن نباشد و به اين علّت نيز نتوان آنها را به آساني و سهولت از همديگر جدا نمود. گاهي اين مشتبه شدن بين حقّ و باطل نيز رخ مي دهد يعني تشابه آنها به قدري زياد است كه نمي توان تشخيص داد كه كدام حقّ است و كدام باطل، پس در واقع شبهه همان باطلي خواهد بود كه شباهت به حقّ داشته و به اين علّت موجب اشتباه و گمراهي انسان مي‌شود. چنان‌چه خود قرآن نيز اين موضوع را بيان كرده است كه در قرآن آيات محكم و متشابه وجود دارد. آيات متشابه نيز كه از اسمش پيدا است امكان اشتباه و مشتبه شدن در آن وجود دارد. بنابراين گفته مي شود در صورت فراهم شدن شرايط عدّه‌اي از افراد بي‌دين و بي‌خبر از خدا از روي ناداني فرصت را غنيمت شمرده و شروع به شايئه و شبهه افكني در بين مردم نسبت به اصل دين همان مسأله معاد مي پردازند. آنان به اين طريق نسبت به وقوع قيامت و حتمي بودن معاد ايجاد شبهه نموده و مي گفتند: امكان زنده شدن مجدد انسانها پس از مرگ و پوسيده شدن آنها امري بعيد بوده و چنين چيزي ممكن نيست. بنابراين آنان از اين طريق مي خواستند مردم را فريب داده تا با بي توجّهي هرچه تمام‌تر نسبت به وقوع قيامت و در نتيجه انكار آن مردم را از دين و مذهب الهي و با تحميل عقايد باطل خود به مردم آنان را از طريق اصلي هدايت منحرفشان نمايند. آنان سعي و هدفي جز اين ندارند كه تيشه به ريشه اسلام زنند.