پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

اصطلاح جامعۀ جاهلي از واژه‌هاي شناخته شده در عرف اجتماعي است كه همواره با خود منظومه‌اي از نشانه‌هاي فرهنگي را داراست. يكي از نشانه‌هاي منحط سبك زندگي جاهلي در جزيرة العرب، فرزندكشي و زنده به گور كردن دختران و در بعضي قبائل پسران نيز هست. موضوعي كه اصل وجود آن مورد نقد قرآن قرار گرفته است و در اوائل ظهور اسلام يكي از دغدغه‌هاي رسول اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) بوده است، كه امروزه نيز فرزندكشي به نوعي با همان برنامه پيش مي‌رود. به رغم تحقيقات متعدد در اين باره ميزان رواج و شيوع اين فرهنگ در ميان جامعه جاهلي و مدرن بررسي نشده است. نظرات مختلف در اين موضوع عبارت از اينكه اولاً اختصاص اين امر به يك قبيله يا طايفه و يا افرادي از يك قبيله و طايفه خاص، ثانياً شيوع اين امر در ميان قبائل مختلف اعراب و همچنين در جامعه مدرن، ثالثاً رواج اين امر در ميان معدودي از قبائل يا طوايف جامعه جاهلي و مدرن. اين نظرات موجب شكل‌گيري چند مسأله شده است آيا قتل اولاد قاعده فرهنگ جاهلي بوده است چه اين فرهنگ در جامعه جاهلي عرب قبل از اسلام يا در عصر حاضر و يا استثناست. آيا تنها پدران فرزندان خود را مي‌كشند و اختصاص به آنان دارد يا نه اختصاص به پدران و مادران دارد، اما در پژوهش پيش رو سعي شده است تا به روش توصيفي تحليلي با ابزار كتابخانه‌اي به كمك مستندات قرآني به موضوع بررسي زمينه‌هاي فرزندكشي در جامعه جاهلي در زمينه‌هاي فرهنگي، اجتماعي و اقتصادي پرداخته شده است. در زمينه‌هاي فرهنگي به باورهاي نادرست دوره جاهليت دربارۀ قتل اولاد به خصوص دختران، و مدرن كه كمتر از عصر جاهليت نيست، چون همان رراهي را طي مي‌كنند كه در جاهليت طي شده است. در زمينه‌هاي اجتماعي به تقليد كوركورانه در دوران جاهليت اشاره شده كه از پيشينيان تقليد مي‌كردند و در جامعه مدرن با روش‌هاي مختلف همچون بالا رفتن سن ازدواج، خشونت و... از توليد فرزند جلوگيري مي‌كنند و در مرحله آخر كه زمينه‌هاي اقتصادي هست همچنانكه در جامعه جاهلي و مدرن به خاطر فقر و توان اقتصادي و بالا بودن تورم و گراني فرزندان را به قتل مي‌رساندند.