پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

پژوهش حاضر به بررسي موضوع علل وجود آيات متشابه در قرآن مي‌پردازد. بحث در آيات متشابه و شناخت اين آيات و فهم صحيح متشابهات، از موضوعات بسيار مهم و اثرگذار در حوزه دانش‌هاي قرآني و تفسير است؛ چون بي‌توجهي به كشف تشابه در آيات باعث فتنه‌انگيزي منحرفان گشته و تفسيري بر خلاف واقع براي آنان بوجود مي‌آورد. مفسّران و نظريه‌پردازان علوم قرآني از دبرباز درباره‌ي علل وجود آيات متشابه دلايل متعددي را بيان كرده‌اند. در اين پژوهش پس از مفهوم‌شناسي آيات متشابه و فلسفه وجود آيات متشابه در قرآن، برآنيم اصلي‌ترين دليل براي متشابه گذاشتن تعدادي از آيات از جانب خداوند متعال را مورد بررسي قرار دهيم رساله حاضر به روش توصيفي-تحليلي و روش جمع‌آوري اطلاعات مطالعات كتابخانه‌اي و ابزار جمع‌آوري اطلاعات نيز فيش‌هايي است كه از كتب و منابع معتبر تفسيري استخراج مي‌شود تا در نهايت بتوان با دسته‌بندي آنها به نتيجه‌گيري‌اي منطقي دست يافت. كاوش‌هاي ما نشان مي‌دهد علت اصلي وجود آيات متشابه آن است كه خداوند متعال در اين زمينه مخاطبان قرآن را بيازمايد كه آيا براي فهم كامل و صحيح اين آيات به سراغ «مفسّران ويژه‌اي» كه خود مشخص كرده است مي‌روند يا نه؛ به عبارت ديگر علت متشابه بودن برخي آيات اين است كه مردم در عرصه اعتقاد و رسيدن به معارف قدسي آزموده شوند همان‌گونه كه در عرصه عمل مورد آزمايش قرار مي‌گيرند تا مدعي ايمان از مؤمن خالص آشكار شود.