پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

زكات در لغت به معناي زياده، نمو و تطهير است و در اصطلاح شرع، عبارت است از حقي كه در فرض نصاب ويژه اي در برخي از اموال واجب مي گردد، مي باشد. و در فقه اماميه نظريه انحصار متعلقات زكات در موارد نه گانه (طلاو نقره مسكوك، گندم، جو، خرما، كشمش، گاو، شتر، گوسفند) از شهرت بسزايي برخوردار بوده و مؤيّد به ادعاي اجماع است. با وجود اين، روايات اهل سنت عليرغم اختلافي كه در اين مسأله دارند مجموعاٌ زكات را در اموال ذيل واجب دانسته اند: 1.خرما و نقره و شتر، 2.زراعت و ميوه ها (گندم، جو، خرما، كشمش)، 3 . گاو و گاوميش، 4.گوسفند و بز 5.حبوبات و زيتون، 6.مال التجاره، 7.اموال يتيم و تجارت با اموالشان، 8 .پول و درهم و دينار، 9.معدن، 10.گنج، 11.عسل. از طرفي، قرآن كريم توصيه به زكات و نماز را جوهره دستورات و بنيان رسالت انبياء پيشين معرفي مي كند. اقتران زكات را كه عبادتي مالي است با نماز كه عبادت بدني است در آيه 27، سوره قرآن، به عنوان دليلِ كمال اتصال اين دو به يكديگر معرفي مي كند. در متون حديثي نيز، نصوص زكات فراوان است و روايات متعددي در اصل وجوب زكات، اهميت و جايگاه آن در اسلام و اموال مشمول زكات در مجموعه هاي روايي شيعه و سني جمع آوري شده است كه عمده اختلافشان درگسترۀ اموالي است كه متعلق زكات واقع مي گردند.