پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

علم كلام وظيفه تبيين، تنظيم و دفاع از آموزه‌هاي ديني را بر عهده دارد. كلام شيعه هم همواره در اين مسير بوده است. يكي از راه‌هاي دفاع از آموزه‌هاي مذهبي، نقد آموزه‌هاي مذاهب ديگر است. معمولا آموزه‌هاي مذاهب اسلامي در كتاب‌هاي كلامي مي‌آيد، ولي منحصر به اين كتاب‌ها نيست. خيلي از كتاب‌هاي تفسير قرآن نيز مشحون از آراي كلامي است. ابن‌كثير دمشقي به عنوان يكي از بزرگان و مفسران قرن هشتم هجري درميان اهل سنت شناخته شده است. بنيان تفسير وي براساس اقوال سلف پي‌ريزي شده و از بسياري از مفسران متقدم نقل قول كرده و به جرح و تعديل روايات مي‌پردازد. در رساله حاضر، ديدگاه كلامي ابن‌ كثير باتوجه به چگونگي تفسيروي در ذيل سه عنوان: مبدأشناسي، راهنماشناسي و معاد‌شناسي، به دست آمده و بااستفاده از براهين عقلي و آيات قرآن و روايات معصومين، به نقدوبررسي ديدگاه ابن‌كثير از منظرآثارعلامه سيدمحمدحسين طباطبائي، پرداخته شده است. ابن‌كثير در تفسير القرآن العظيم تحت تأثير استادش ابن‌تيميه نيز بوده است، درمجموع ديدگاه كلامي ابن‌كثير با اهل حديث و اشاعره هم‌خواني دارد،ظاهرگرائي در تفسيرابن كثيرو نگاه عميق علامه به تفسيرآيات به وضوح قابل مشاهده است. پايه‌هاي اساسي علم كلام بر استدلال‌هاي عقلي استوار است، اساسي‌ترين مسائل كلام، مانند توحيد، نبوت با عقل دريافت مي‌شود. در متون اسلامي بر به كارگيري عقل و تعقل و تفكر و تدبر در هستي تأكيد بسياري شده است و تنها خردمندان اهل رستگاري و نجات معرفي شده‌اند.