پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

اين پژوهش با هدف شناسايي حكم واگذاري اعضاء بدن محكومين به اعدام تلاش كرده است تا ضمن ترويج فرهنگ اهداي عضو، با بررسي فقهي اهدا و پيوند اعضاي بدن محكومين به اعدام به بيان صحت و يا عدم صحت واگذاري اين دسته از افراد بپردازد. روش تحقيق به كار رفته در اين تحقيق نقلي‌وحياني است كه تجزيه و تحليل اطلاعات در آن به روش توصيفي-تحليلي است و گردآوري اطلاعات به روش اسنادي و كتابخانه‌اي انجام شده است. از جمله يافته‌هاي اين مطالعه حاكي از آن است كه اكثر مراجع تقليد معاصر دربارۀ برداشت عضو از محكومان به اعدام، قائل به جواز برداشت هستند. هرچنداكثر فقيهان نظريۀ جواز مطلق را نپذيرفته‌اند و برداشت عضو را مشروط به رضايت و وصيت اهداكننده دانسته‌اند. همچنين، حكم جواز برداشت اعضاي بدن محكومان به اعدام، بر اساس اذن حاكم نيز، اگرچه به لحاظ حكم اولي بدون اشكال است، امّا به دليل موانع و تبعاتي كه دارد، قابل اجرا نيست. اعدام از طريق برداشت عضو از محكومان نيز با مشكلات حقوقي و اخلاقي مواجه است. عنايت به اينكه ضابطه اجراي قصاص در نظر مشهور فقهاي اماميه بهره بردن از كم‌رنج‌ترين شيوه‌ها است، مي‌توان قصاص را از طريق اهداي عضو انجام داد زيرا در اين شيوه، ابتدا قاتل در اتاق عمل بي‌هوش شده، سپس با خارج كردن اعضاي اصلي بدن به حيات او خاتمه مي‌دهند. در اين تحقيق تلاش خواهد شد به اين سؤال پاسخ داده شود كه واگذاري اعضاء بدن محكومين به اعدام چه حكمي دارد؟