پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

در مباحث مربوط به كودك، حضانت از مهم‌ترين نهادهاي موثر در رشد جسمي و روحي كودكان و در نتيجه سلامت جسمي و روحي افراد جامعه است. يكي از مسائل مهم در باب حضانت، مباني شروط سرپرستي كودك به منظور تعيين ملاك دقيق در اين امر مي‌باشد. در اين پژوهش كه به روش كتابخانه‌اي صورت گرفته است پرسش اساسي اين است كه مباني شروط حضانت كودك در فقه اماميه چه مي باشد. در نتيجه تتبع به عمل آمده در اين پژوهش روشن گرديد از ميان شروط، تنها شرط عدم ازدواج مادر و حريت داراي مستند روايي هستند و شروط ديگر به قواعد و ادله عام استناد داده شده‌اند، كه مهمترين اين قواعد، قاعده «لاضرر» مي‌باشد. ملاك دفع ضرر در امور مربوط به حضانت و شرايط سرپرستي كودك امري مسلم است، در فقه دفع ضرر از كودك و جلب مصلحت وي مدنظر قرار گرفته است.همچنين پذيرش بدون قيد اين شروط موجب از بين رفتن هدف از تشريع يا تقنين آن‌ها مي‌گردد؛ زيرا مواردي هست كه اين شروط وجود ندارد و ضرري نيز متوجه كودك نيست. در امور مربوط به كودك بايستي همه امور مانند شرايط سرپرستي كودك در كنار هم و به صورت يك سيستم در نظر گرفته شوند. بنابراين ضمن نگاه سيستمي به اين مبحث مي‌توان براي تعيين مصلحت كودك و رعايت همه جوانب با تعيين معيارها و شاخصه‌هاي موجود در اين امر، يك نهاد يا حداقل كارشناس متخصص در دستگاه قضاوت پيش‌بيني نمود.