جايگاه ابزارهاي اثبات نسب در دعاوي لعان و حكم آن از منظر فقه اماميه

شناسه محتوا : 37929

1401/12/11

تعداد بازدید : 71

در اسلام، خانواده نهادي مقدس است. دين مبين اسلام از هيچ تلاشي براي حفظ اين نهاد ارزشمند فروگذار نكرده است. درجايي هم كه امكان ادامه ي راه نبوده، تلاش كرده تا زوجين با كمترين آسيب ازهم جدا شوند. حكم لعان در راستاي همين تنش زدايي از فضاي خانواده پايه گذاري شده است. طبق قانون لعان هرگاه مردي نسبت به همسرش ادعاي زنا كند يا مدعي نفي ولد باشد ولي شاهدي نداشته باشد مثل ديگران حد قذف نمي خورد بلكه نزد قاضي چهار بار قسم به راستگويي مي خورد و در پنجمين مرتبه لعنت خداوند را براي خود مي طلبد. با اين كار حد قذف از مرد منتفي مي گردد. پس از آن زن نيز چهار بار قسم مي خورد و در مرتبه ي پنجم غضب الهي را بر خود مي طلبد و حد زنا از زن برداشته مي شود و زن و مرد بر هم حرام ابدي مي شوند. اثبات نسب در اسلام راهكارهايي دارد، راهكارهاي رايج اثبات نسب شامل قاعده قراش و شهادت توان مقابله باحكم لعان را ندارند اما درباره ي اقرار چنين نيست و هرگاه زوج به طور صريح يا ضمني الحاق طفل به خويش را پذيرفته باشد لعان پس از اين اقرار ثمري ندارد. در پرتو پيشرفت هاي شگرف پزشكي راهكارهاي نويني هم براي اثبات نسب بوجود آمده اند. اين راه كارها اگرچه نتايجي يقيني يا قريب به يقين ارائه مي كنند اما به علت امكان خطا پذيري آن ها در برخي از حالت هاي خاص، به طور مستقل دليل شرعي محسوب نمي شوند. لذا هرگاه قاضي از مجموعه امارات ازجمله آزمايشات پزشكي يقين به وجود رابطه ابوت پيدا كرد، حكم به الحاق طفل به زوج مي دهد و دعواي لعان زوج مسموع نيست، در عين حال در صورت علم آور نبودن، قاضي ملزم به پذيرش و حكم بر طبق نتايج آزمايش هاي پزشكي نمي باشد.
پدیدآورندگان
  • : سطح3
  • : فقه و اصول
  • : قم
  • : قم
  • : قم - قم - مرکز آموزش های غیرحضوری