پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

نص‎گرايان به عنوان ظاهرگرايان از متون ديني و مخالفان فلسفه‌اسلامي طيف وسيعي از شيعه و اهل‌سنت هستند؛ اخباريان شيعه در دو دسته اخباريان تندرو و اخباريان معتدل و اهل حديث از اهل سنت از اين گروه هستند. جناب محمدامين استرآبادي مؤسس اخباري‌گري حجيت عقل در تفاسير را منكر است و معتقد است علمي براي رفع خطاي عقلي وجود ندارد. علامه مجلسي و شيخ بهايي و محمدكاظم هزارجريبي با توجه به ترس از انحراف مردم و عامل گمراهي بودن مخالف فلسفه اسلامي هستند. سيدابن‌طاووس و شاگردانش پيرو نظر علامه‌مجلسي هستند. ميرزا مهدي اصفهاني از بنيان‌گذاران مكتب تفكيك بااينكه در فقه اهل‌اجتهاد بود ولي در اصول‌عقايد نص گراست. تفكيكيون به‌شدت با فلسفه مخالفت كرده‌اند. داوري اردكاني از اساس فلسفه اسلامي را فلسفه نمي داند و آن را صورت دگرگون‌شده احكام اسلامي مي‌دانند. شيخ حر عاملي كه از اخباري‌هاي معتدل است باوجود متكلم بودن علوم عقلي را به رسميت نمي شناسد. شيخ يوسف بحراني قائل به توقيفي بودن معارف ديني است. در ميان اهل سنت قاضي عضدالدين ايجي معتقد است فلسفه با عقايد توحيد منافي است. مخالفت فخر رازي با فلسفه اسلامي يك توهم از وصيت‌نامه ايشان است. علاءالدين طوسي معتقد است چون فلاسفه باهم اختلاف آرا دارند،‌ اين اختلاف آن‌ها سبب عدم اعتبار فلسفه است و با آن مخالفت مي‌كند. ابن‌تيميه و ابن‌قيم شاگرد او فيلسوفان مسلمان را به جهت ارائه نكردن فلسفه جديدي در مقابل فلسفه يونان شماتت مي‌كند آن‌ها را كافر و ملحد مي داند. ضمن بررسي اين مخالفت ها همگي موضوعي يا صغروي هستند و پاسخ شايسته دارند در عين حال آن‌ها همگي از استدلال عقلي بهره برده‌اند و پاسخ‌هاي بسياري به تمام اين ديدگاه‌ها داده‌شده و درنهايت معتقديم فلسفه اسلامي علمي معتبر است و مخالفت ائمه و رسول خدا (صلي الله عليه و آله وسلم)در روايات با فلسفه اسلامي نبوده و اميد حل شدن مباحث آن از ساير علوم كمتر نيست.