پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

مسلمانان در صدر اسلام، قرآن به خوبي درك ميكردند؛ چرا كه قرآن به زبان آنان نازل شده بود. واگر به موردي برخورد مي كردند كه ابهام داشت پيامبر اكرم (صليالله عليهوآله)براي آنها توضيح مي دادند .در دوره ما نيز درهمه تفاسير تلاش شده است تا حقيقت قرآن مشخص شود گاهي يك تفسير روشهاي متفاوتي دارد و گاهي فقط با يك روش تفسير را بيان مي كند تفاسير زيادي هستند كه با يك روش واحد و مباني متفاوت تفسير را بيان كردهاند از جمله آن تفسير علامه طباطبايي و شاگرد بزرگوار ايشان آيت الله جوادي آملي هستند البته در بيان اين تفاسير تفاوتهاي زيادي هم دارند . جزءدوازدهم قرآن تفسيرنيز از افتراقات، خالي نيست و هردو مفسر،روش تفسيري اجتهادي جامع به ويژه قرآن به قرآن را به كار بردهاند عليرغم اشتراكات فراوان بين اين دو تفسير، به جهت بهره جستن ازمباني خاص هر مفسردر اين دو تفسير افتراقاتي در زمينه"استناد به آيات"،برداشت مسائل اجتماعي و علمي از آيات"، "برداشت فقهي از آيات "، "ارتباط آيات با روايات"، و... وجود دارد كه علت عمده اين افتراقات را مي توان به دگرگوني نظام اجتماعي و توسعه ابزار پژوهش در زمان تأليف تسنيم ارتباط داد اما بستر افتراقات در اين دو تفسير بيشتردر قسمت"مفردات " نمايان است كه در بررسي آيه به آيه جزء دوازدهم علت غالب اين افتراقات به تغيير معناي در گذر ايام بر واژگان، و استعمال جديد در زبان عربي و استنباط معناي جديد اين قبيل واژگان با توجه به كاربردهاي آن از طريق قراين و شواهد پيوسته و ناپيوسته برمي گردد و البته در اين ميان تفسير تسنيم به جهت ارجاعات زياد به كتب لغت متعدد و همچنين دسته بندي منحصر به فرد در هر آيه با تيتر جداگانه بررسي مفصل تري در اين زمينه داشته است . تحولات آن در عصر هر دو مولف داشته باشد چرا كه پيروزي انقلاب اسلامي وداشتن آزادي بيان در عصر تأليف تسنيم باعث شده كه برداشت هاي اجتماعي، احكام فقهي با مصاديق بارزتر و گسترده تر از تفسير الميزان باشد.