پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

چكيده يكي ازاساليب قابل توجه درآيات قرآن،اسلوب تاكيداست.تاكيددرقرآن ازديربازتوجه اديبان زبان عربي وبه خصوص مفسران قرآن كريم رابه خودجلب كرده است چراكه فهم صحيص آيات الهي وتفسير وتأويل دقيق آن هادردرجه ي اوّل درگروشناخت دلالت معنايي وتعبيري كلمات است به ديگرسخن،اسباب شكوفايي چنين مباحثي درزبان عربي به بركت كتاب حق تعالي فراهم آمده است.اين درحالي است كه تاچند دهه ي اخيردرزبان عربي كتابي مستقل كه به مباحث تاكيددر قرآن بپردازد،به رشته تحريردرنيامده وآن چه به طور پراكنده دراين زمينه دركتب لغت ،بلاغت ودستورزبان (نحو) وغيرآنهايافت مي شوددرمقايسه باسايرمباحث مطرح شده درزبان عربي بسيار اندك است وازطرفي ديگرعالمان اسلامي اعتقاددارندكه تأكيد،درقرآن وسنت همانندكلام معمول عرب وجوددارد،ولي برخي ديگربراين باورندكه تأكيددرقرآن واخباروجودندارد؛زيرابازگشت آن به«تكرار»است وتكرارلغو مي باشد. . بااين حال ،پژوهشي تطبيقي درزمينه ي اسلوب تاكيددرقرآن ، گامي موثردرزمينه ي شناخت آيات قرآني ازمنظرتأكيد خواهدبودضمن آنكه اين امكان رابراي زبان آموزان ومترجمان وهمچنين مفسران قرآن فراهم مي سازدتاباشناخت اسلوب هاي تاكيداستفاده شده درهرآيهبتوانندباتوجه به سياق سخن،معادلي مناسب ازنظر معنابراي آياتي كه اسلوب تاكيددرآنها به كار گرفته شده ،برگزينند. تاكيد را ميتوان در تمامي ابعاد زندگاني انسان ودر همه ي علوم وفنون جستجوكرد.شايد روزي را در زندگي انسان نتوان تصور كرد كه از تحقيق مفهوم ومعناي تأكيد خالي باشد.جهان خارج از انسان نيز در ارتباط تنگا تنگ با مفهوم تاكيد قرار دارد. بنابراين تاكيد علاوه بر عنصر تكرار ،باعناصر ديگر نيز مي تواند ظهور پيدا كند. اسلوب تأكيد در زبان عربي نه تنها شامل تأكيد مصطلح يعني تأكيد لفظي و معنوي مي باشد ،بلكه دامنه آن گاه تا حروف نيز كشيده ميشود در اين پايانامه برآن شديم كه انواع تأكيد(صناعي –غيرصناعي )وراه هاي تأكيدصناعي كه شامل« تكرارباانواع آن ،مفعول مطلق تأكيدي ،حال موكّدوبدل»وراه هاي تأكيدغيرصناعي كه شامل«ادات تأكيد،زائدآوردن دركلام،اسلوب قسم ،اسلوب حصروقصروشيوه هاي بلاغي »با شواهد قرآني تاآانجا كه بضاعت و توان فهم و بيان آن باشد مورد بررسي قرار دهيم و لازم به ذكر است كه اسلوب ها ي بيان شده در اين پايانامه تنها گوشه اي از روش هاي تأكيد در زبان عربي است و به يقين موارد تأكيد كلام در زبان عربي بيش از اينها است . اميد است اين رساله جهت استفاده ي دانشجويان و دانش پژوهان علوم قرآني مفيد واقع گردد.