پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

چكيده ابن قيم جوزي از شاگردان ابن تيميه و از معروف ترين عالمان حنبلي بود وي در ترويج عقايد استادش نقش بسزايي را ايفا كرد. ايشان توحيد را در بعضي از آثارش بر دو قسم و در برخي بر سه قسم مي داند هر چند اين نحوه از بيان از يك نظرصحيح است ولي اين نحوه ازتقسيم بندي به بررسي معاني توحيد مي پردازد و به تقسيم بندي اقسام آن اشاره اي ندارد و در حالي كه هيچ يك از علماي اشاعره و معتزله و اماميه در هيچ يك از آثارشان چنين تقسيم بندي را انجام نداده اند. وي انجام دادن اعمالي مثل سوگند به غير خدا، نذر، توسل، شفاعت، استغاثه به غير خداوند زيارت قبور و تبرك جستن به غير خداوند و ... را شرك بيان كرده با توحيد ناسازگار دانسته است و با اين اعتقادات بسياري از مسلمانان بالاخص شيعه را مشرك دانسته و از دايره توحيد خارج كرده و لذا ازدواج و خوردن ذبايح آنان را حرام دانسته و ريختن خونشان را حلال دانسته است. از بررسي عقايدش مشخص مي شود چون از عبادت تفسير نادرستي داشته است لذا انجام دادن چنين اعمالي را در راستاي شرك قرار داده است. و در رابطه با توحيد ذاتي هر چند به صورت قسمي جداگانه به اين نوع توحيد نپرداخته است از لابلاي سخنان وي اين برداشت مي شود كه در اين قسم از توحيد وجوب وجود و قدم را از هم مجزا نكرده و با همين برداشت نادرست فيلسوفان و متكلمان را ملحد دانسته است. و در توصيف صفات خداوند مثل ساير وهابيان در ارتباط با صفات خبري دچار تشبيه و تجسيم شده گفته است و با اين بيان خدا را جسم انگاشته است و خداوند را نيازمند به زمان و مكان فرض كرده و محدود به حدود دانسته است حال آنكه بر طبق دلايل عقلي و نقلي خداوند از هر گونه جسم و امر جسماني منزه دانسته شده است. كليدواژه ها:توحيد،شرك،سلفيه،ابن قيم جوزي.